FİNLANDİYA EĞİTİM SİSTEMİ
İdari Kontrol
· Finlandiya’da eğitim, Eğitim Bakanlığı’nın sorumluluğu altındadır. Ulusal Eğitim Kurulu,Bakanlıkla birlikte ilk, orta ve yetişkin eğitimi için eğitim hedeflerini, içeriklerini ve metotlarını geliştirmek için çalışmaktadır. Ek olarak her eyalette bu konularla ilgilenen bir Eğitim ve Kültür Bakanlığı vardır.
· İlköğretim ve ortaöğretimde öğretim sunan kurumların birçoğu yerel yetkililer (belediyeler) tarafından idare edilmektedir. Okullara ne kadar özerklik verileceğine yerel yetkililer karar vermektedirler.
· Teknik okulların çoğu belediyeye bağlı ya da özel okullardır.
· Tüm üniversiteler devlet tarafından idare edilmektedirler ve büyük oranda özerkliğe sahiptirler.
Eğitimin Finanse Edilmesi
· Finlandiya’da okullar büyük ölçüde kamu tarafından finanse edilmektedir.
· Eğitimi finanse etme sorumluluğu devlet ile yerel yetkililer arasında bölünmüştür.
· Temel eğitim çağındaki öğrencilerin %2’si, meslek okullarındaki öğrencilerin %15’i özel okullarda okumaktadır. Özel okullar kâr amaçlı değildir ve öğrencilerden ücret almazlar. Bu okullara kamu okullarıyla aynı düzeyde kamusal mali destek sağlanmaktadır.
· Belediyeler herkesten yıllık 340 Euro “eğitim vergisi” alıyor. Okullara öğrenci başına 9000 Euro ödüyor.
· Eğitim, bilim ve kültür hükümetin yıllık giderlerinin % 14’ünü oluşturur.
Finlandiya’da Eğitim
· Finlandiya’daki liseli çocuklar;
· Ev ödevlerini yapmak için günde en fazla yarım saat harcıyorlar.
· Okul üniforması giymiyorlar.
· Finlandiya’daki liselerde çalıp duran ziller veya üstün zekâlılar için özel sınıflar da bulunmuyor.
· Çok az miktarda standart sınavlar var, Finlandiyalı ana – babalar çocuklarının üniversiteye girişleri konusunda büyük endişeler taşımıyorlar.
Finlandiya’da Okullar
· Hem Fince hem de İsveççe dilleri için öğretim kurumları bulunmaktadır.
· Tüm öğretimin ya da öğretimin bir kısmının yabancı bir dilde verildiği bazı eğitim kurumları da mevcuttur (genel olarak İngilizce).
· Finlandiya’da bazı okullar, normal okullara göre müzik, spor, dil ağırlıklıdırlar.
· Eğitimin tüm aşamaları ücretsizdir.
1. Okul Öncesi Eğitim
· 6 yaşına kadar olan süreçte çocuklar;
· kreşlere ya da
· özel yuvalarda bulunan “aile kreş grupları”na gidebilmektedirler.
· 2001 yılından bu yana 6 yaşındaki tüm çocuklar ücretsiz okul öncesi eğitim alma hakkına sahiptir.
· Okul öncesi eğitim gönüllüdür.
· 2002 yılında 6 yaşındaki çocukların %98’i okul öncesi eğitime katılmıştır.
2.Temel Eğitim
· “Kapsamlı Okullar”da, 9 yıl (7 – 16 yaş)
· Temel eğitim herkese, tamamen ücretsizdir ve zorunludur. Tüm okul malzemeleri, sağlık hizmetleri belediye tarafından karşılanır. Herkese ücretsiz yemek verilir. Ev ile okul arası5 km.den fazla ise okul taşıma ücretini öder.
· Velilerin okul seçme hakkı olmasına rağmen öğrenciler daha çok evlerine yakın olan okullara giderler.
· Okul yılı 190 gündür. Okullar haftanın 5 günü açık olup, haftalık 19 – 30 saat ders işlenir. Ek olarak, fazladan tatillerle ilgili yerel özerklik söz konusudur. Finlandiya, Avrupa’nın en az ders saatine sahip ülkelerinden birisidir.
· Sınıf mevcutları 20–30 arası, ders saati 45 dakika.
· Eğitim ilk 6 yılda sınıf öğretmeni tarafından, son üç yılda ise konu öğretmenleri tarafından verilmektedir.
· Öğretmenler kendi öğretim metotlarını seçerler ve yine kendi eğitim malzemelerini belirleme konusunda özgürdürler.
· Değerlendirme günlük okul hayatının sürekli bir parçasıdır ve her öğrenci yılda en az bir kez bir rapor almaktadır.
· Başarı hem sürekli olarak hem de öğretmenlerin uyguladığı sınavlarla değerlendirilmektedir.
· Karneler ilk 3 sınıfta sözel, diğer sınıflarda sayısaldır. Değerlendirmede 4’ten 10’a kadar derecelendirme ölçeği kullanılır.
· “Kapsamlı okul” hayatının 9 yılını başarıyla tamamlayan öğrenciye bir belge verilmektedir.
· “Ek sınıf ” adında 10. sınıf bulunmaktadır. Eğer öğrencinin seçmek istediği bölümde yer yoksa öğrenci 10. sınıfa devam eder ve burada notlarını yükseltme imkânı bulur. Seçmeli olan 10. yılı tamamlayan öğrencilere ek bir belge sunulmaktadır.
3.Ortaöğretim
· Genel ve Meslekî okullarda, 3 yıl (16 -19 yaş)
· Öğrencilerin %90’ından fazlası temel eğitimin hemen ardından eğitimlerine devam etmektedirler. Bu öğrencilerin yaklaşık %54’ü Genel Ortaöğretimi seçerken, %36’sı Mesleki Ortaöğretimi tercih etmektedir.
· Başvuru süreci ortak ulusal başvuru sistemi vasıtasıyla gerçekleşmektedir. Okullar, temel eğitimin ortalamasına bakarak öğrenci almaktadır. Bununla birlikte “giriş ve yetenek sınavları” da yapılabilmektedir.
· Her iki okul sistemi üniversiteye açıktır.
a) Genel Ortaöğretim
· Akademik kariyer yapmak isteyenler tercih etmektedirler.
· Eğitim yıllık derslere göre organize edilmiş değildir. Her ders, dersin tamamlanmasına göre değerlendirmeye tabi tutulur ve bir öğrenci gerekli sayıda dersi tamamladığı zaman okul diplomasını alır.
· Genel Ortaöğretim iki ulusal ana dili, bir yabancı dili ve matematik ya da genel dersleri (insani bilimler ve doğal bilimler) içeren dört zorunlu testten oluşan ulusal bir üniversite giriş sınavı ile sona ermektedir. Öğrenciler sınavda seçmeli testler de alabilmektedirler.
b)Meslekî Ortaöğretim
· Finlandiya’da son on yılda Meslekî Ortaöğretime olan rağbet artmış. Devlet meslek liselerine 3,1 milyar Euro’luk bir bütçe ayırıyor.
· Yedi farklı eğitim alanını, 112 farklı çalışma programını içeren 52 mesleki yeterliliği kapsamaktadır. Öğrenciler meslek liselerine girerken istedikleri alanı seçme hakkına sahiptirler.
· Yapılan çalışmalar öğrenci danışmanlığını ve bir final projesini de içermektedir. Bazı çalışmalar zorunludur, bazıları ise seçmelidir. İş tecrübesine önem verilmektedir. Her öğrenci 3 sene içerisinde en az 6 ay iş yerinde mesleğini görmektedir.
· Bireysel çalışma planına dâhil edilmiş olan tüm çalışmaların başarı ile tamamlanmasının ardından bir yeterlilik sertifikası verilmektedir.
· Ortaöğretime devam eden bir öğrenci Genel Ortaöğretim’in bazı derslerini alarak, oradan da diploma alabilir.
· Mesleki Ortaöğretim’deki öğrenciler de üniversite giriş sınavına girebilmektedirler.
4.Yüksek Öğretim
a) Üniversiteler
· Üniversiteler bilimsel araştırma ve öğretimi sağlamaya yöneliktir.
· Finlandiya’da yaklaşık 20 tane üniversite ve kolej bulunmaktadır. Bu eğitim kuruluşlarına girmek genellikle zordur. Öğrenci seçimi, öğrencinin okuldaki performansı ile giriş sınavındaki başarısıgöz önünde bulundurularak yapılır.
· Lisans seviyesindeki üniversiteler 3 yılda, mastır derecesindeki üniversiteler 5–6 yılda tamamlanabilir. Buna ek olarak, üniversiteler bilimsel lisansüstü derecesi olan licentiate vedoktora dereceleri vermektedirler.
b) Teknik Okullar
· Uygulamaya yönelik bir yaklaşım benimsemişlerdir.
· Teknik okullara öğrenci seçimi ana olarak okul başarısına ve iş deneyimine, genelde de giriş sınavlarına dayanmaktadır.
· Bir teknik okul derecesi almak için gerekli çalışmalar 3,5–4 yıl gerektirmektedir (çalışma alanına göre değişmektedir).
Yetişkin Eğitimi
· Resmi okul sistemlerine ek olarak özel işletilen enstitüler de yetişkin eğitimi için çok çeşitli fırsatlar sunmaktadır. Böylelikle tüm eğitim ve öğretim şekilleri yetişkinler için de sunulmaktadır.
· Bazı eğitim kurumları yalnızca yetişkin eğitim ve öğretimine odaklanmışlardır. Yetişkin eğitim ve öğretimi firmalar içerisinde hizmet içi eğitim şeklinde de verilmektedir.
· Çalışmalar her öğrenci için ayrı olarak hazırlanan bireysel öğrenme programlarına dayanmaktadır.
· 3 tür yeterlilik bulunmaktadır:
· ortaöğretim sonrası
· ileri mesleki yeterlilikler
· özel mesleki yeterlilikler
· Sistemin kurulumu ve denetlenmesi işveren, çalışan ve öğretmen temsilcilerinden oluşan üç taraflı yeterlilik komitesinin sorumluluğu altındadır.
· Eğitim kurumlarının geniş bir özerkliğinin yanı sıra verilen eğitimin hedeflerine, hedef kitlesine ve metotlarına karar verme özgürlüğü de bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder