Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının oluşumu ve özellikleri kısaca maddeler halinde

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının oluşumu ve özellikleri kısaca maddeler halinde
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ OLUŞUMU

·         Türk edebiyatı, İslam öncesi, İslami dönem ve Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatı olmak üzere üçe ayrılmaktadır.

·         Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı ise Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatının 1923’te başlayan dönemidir.

·         Bu dönemin daha iyi bilinebilmesi için bu dönemde yaşanan sosyal ve siyasi olayların bilinmesi gerekir.

Cumhuriyet döneminde ortaya çıkan sosyal ve siyasi olaylar:

-          Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması

-          Atatürk ilke ve inkılaplarının uygulanması

-          İkinci Dünya Savaşı

-          Modernleşme çabaları

-          1960 darbesi ve sonrasında ortaya çıkan ideolojik söylemler

-          1980’den sonra bireyselliğin ön plana çıkması

·         Bu gelişmeler edebiyata da yansımış, toplumun bir üyesi olan sanatçıyı da etkilemiş, aynı zamanda yaşananlar edebi eserlere de yansımıştır.

·         Yine Cumhuriyet öncesi dönemden Cumhuriyete uzanan dönemde toplumsal, siyasi, ekonomik ve kültürel problemleri baz alması edebi eserlerdeki problemlerin bu ilke ve inkılaplarda ifadesini bulduğunu gösterir.

·         Aynı zamanda Cumhuriyet’in ilk yıllarında Milli edebiyat zevk ve anlayışı devam etmektedir.

·         Halka yönelen, Anadolu’yu temel alan, milli unsurların ön planda olduğu, sade bir dilin kullanıldığı, Batı’daki gelişmelerin yakından takip edildiği bir dönemdir.

Bu dönemde;

Ø  Yazı dili ile konuşma dili arasındaki farklılık ortadan kalkmıştır.

Ø  Toplumun esas alınmasıyla edebiyat, toplumcu bir karakter kazanmıştır.

Ø  Gerçeklik ön plana çıkmıştır.

Ø  Edebiyatın her türünde olgun örnekler verilmiştir.

Ø  Bireysellik ön plana çıkmış, toplumun uluslaşması sağlanmaya çalışılmıştır.

Ø  Yerli ve halka doğru bir anlayış gelişmiştir.

Ø  Batıdaki bilimsel ve edebi gelişmeler takip edilmiştir.

Ø  Memleket edebiyatı zevkiyle Batı’dan gelen türlerde Türkçenin birleştiriciliğinde başarılı örnekler verilmiştir.

Ø  Cumhuriyet döneminde Anadolu coğrafyası ile Anadolu insanının hayatı, zevkleri edebi eserlerde çok fazla işlenmiştir.

Ø  Psikoloji ve psikiyatri alanında yapılan bilimsel çalışmalardan yararlanılmıştır.

Ø  Bu dönemde Batı düşüncesindeki gelişmelerden doğan yeni açılımlara edebi eserlerde kendini göstermiştir.

Ø  Sezgicilik, varoluşçuluk ve gerçeküstücülük gibi Batılı akımların etkisi görülür.

Ø  Birinci ve İkinci Dünya Savaşı arasında Batı dünyasında ortaya çıkan bireyin bunalımını esas alan edebi hareketlerden yararlanılmıştır.