2. ÜNİTE TEMİZ OLALIM
4/2. TEMİZ
OLALIM
ALLAH TEMİZLENENLERİ SEVER
Dinimiz temizliğe büyük bir önem verir. Allah Kur’anıkerim’de temizlenenleri sevdiğini belirtmektedir.
“Orada (günahlardan) temizlenmeyi seven insanlar vardır. Allah da çok temizle-nenleri sever.” (9/Tevbe suresi, 108)
“Allah tevbe edenleri de sever temizlenenleri de sever.” (2/Bakara suresi, 222)
Ayrıca peygamberimiz de bu konuda şöyle buyurmuştur: “Allah temizdir ve temizlenenleri sever.” (Tirmizi, Edeb, 41)
Peygamberimiz bedeninin, giysilerinin ve çevresinin temizliğine çok dikkat ederdi. Saçlarını sık sık yıkar ve tarardı. Dişlerini her zaman fırçalar, ellerini her yemek-ten önce ve sonra yıkardı.
Bir gün peygamberimizin evine bir konuk geldi. Hanımı Hz. Ayşe onları içeri aldı ve peygamberimize de konuk geldiğini haber verdi. Peygamberimiz bir ayna bulup saçlarını, giysilerini düzeltti. Bunu gören Hz. Ayşe, “Ya Resulallah, sen de mi süsleniyorsun? deyince peygamberimiz, “Evet ey Ayşe, Allah, dostlarının yanına giderken temizlenen ve süslenenleri sever.” buyurdu. (Camiüssagir, 1/64)
TEMİZLİĞİN ÖNEMİ
Dinimiz temizliğe büyük önem vermiştir. Kur’anıkerim’in birçok ayetinde yüce Allah temiz olmamızı ister. Ayrıca temizlenenleri sevdiğini belirtir. Peygamberimizin de temizlik üzerinde ısrarla durduğunu pek çok söz ve davranışında görmekteyiz.
Atasözlerimizin çoğunda temizliğin yaşamımız için ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz. Şimdi temizlikle ilgili ayet ve hadis meali, atasözü ve deyimlerden bazılarını görelim:
“Allah’ın size helâl ve temiz olarak verdiği rızklardan yiyin...” (5/Maide su-resi, 88)
“İslâm temizdir. Temizleniniz...” (Tirmizi, Edep, 41. Hadis) “Avlularınızı ve meydanlarınızı temiz tutunuz.” (Tac, 1/93. . Hadis)
Atasözleri ve deyimler:
“Aslan yattığı yerden belli olur.”
“Herkes evinin önünü temizlerse bütün şehir temiz olur.”
“Uygarlık, temizlikle başlar.”
“Temiz insan”,
“Temiz gelecek”
Dinimiz temizliğe büyük bir önem verir. Allah Kur’anıkerim’de temizlenenleri sevdiğini belirtmektedir.
“Orada (günahlardan) temizlenmeyi seven insanlar vardır. Allah da çok temizle-nenleri sever.” (9/Tevbe suresi, 108)
“Allah tevbe edenleri de sever temizlenenleri de sever.” (2/Bakara suresi, 222)
Ayrıca peygamberimiz de bu konuda şöyle buyurmuştur: “Allah temizdir ve temizlenenleri sever.” (Tirmizi, Edeb, 41)
Peygamberimiz bedeninin, giysilerinin ve çevresinin temizliğine çok dikkat ederdi. Saçlarını sık sık yıkar ve tarardı. Dişlerini her zaman fırçalar, ellerini her yemek-ten önce ve sonra yıkardı.
Bir gün peygamberimizin evine bir konuk geldi. Hanımı Hz. Ayşe onları içeri aldı ve peygamberimize de konuk geldiğini haber verdi. Peygamberimiz bir ayna bulup saçlarını, giysilerini düzeltti. Bunu gören Hz. Ayşe, “Ya Resulallah, sen de mi süsleniyorsun? deyince peygamberimiz, “Evet ey Ayşe, Allah, dostlarının yanına giderken temizlenen ve süslenenleri sever.” buyurdu. (Camiüssagir, 1/64)
TEMİZLİĞİN ÖNEMİ
Dinimiz temizliğe büyük önem vermiştir. Kur’anıkerim’in birçok ayetinde yüce Allah temiz olmamızı ister. Ayrıca temizlenenleri sevdiğini belirtir. Peygamberimizin de temizlik üzerinde ısrarla durduğunu pek çok söz ve davranışında görmekteyiz.
Atasözlerimizin çoğunda temizliğin yaşamımız için ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz. Şimdi temizlikle ilgili ayet ve hadis meali, atasözü ve deyimlerden bazılarını görelim:
“Allah’ın size helâl ve temiz olarak verdiği rızklardan yiyin...” (5/Maide su-resi, 88)
“İslâm temizdir. Temizleniniz...” (Tirmizi, Edep, 41. Hadis) “Avlularınızı ve meydanlarınızı temiz tutunuz.” (Tac, 1/93. . Hadis)
Atasözleri ve deyimler:
“Aslan yattığı yerden belli olur.”
“Herkes evinin önünü temizlerse bütün şehir temiz olur.”
“Uygarlık, temizlikle başlar.”
“Temiz insan”,
“Temiz gelecek”
4/2.1. DİNİM TEMİZ OLMAMI İSTİYOR
Dinimiz,
insanın ruh ve beden sağlığına büyük önem vermiştir. Temizlik ise insa-nın ruh
ve beden sağlığı için gereklidir. Ruh ve beden sağlığı yerinde olan insanlar
Yaratan’a ve insanlara karşı gö-revlerini yerine getirebilirler. Bu yüzden iyi
bir Müslüman her yönüyle temiz olmak zorundadır.
Dinimiz temizliği bazı ibadetlerin ön koşulu olarak kabul eder. Temizlenmeden Allah’ın huzuruna durmanın uygun olmadığını söyler. Bu konuda Allah Kur'anıke-rim’de şöyle buyurur: “Ey iman edenler! Namaz kılacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi (yıkayın); başınızı mesh edip ayaklarınızı da topuklara kadar yıkayın.” (5/Maide suresi, 6)
Dinimiz yiyecek, içecek ve giyeceklerimizin temiz olmasını öğütler. Allah bu konulara işaretle şöyle buyurur: “Size verdiğimiz rızkların temiz olanlarından yiyin.” (20/Tâ-Hâ suresi, 81)
Dinimiz çevre temizli-ğine de büyük önem vermiştir. İnsanlara yaşadıkları her yeri temiz tutmayı emretmiş-tir. Çevre temizliği yalnızca kişilerle sınırlı değildir; bü-tün varlıkları, toplumu ilgi-lendirir. Bu nedenle sokağı-mızın, mahallemizin, yaşadı-ğımız şehrimizin, hatta üze-rinde yaşadığımız dünyanın temizliği de bizim için önemlidir. Çünkü çevredeki kirlilik, orada yaşayanların sağlığını tehlikeye sokacaktır. Peygamberimiz çevreyi temiz tutmayı imandan saymış ve bu konuda şöyle buyurmuştur: “İnsanlara zarar veren taşları veya ağaçları yoldan kaldırmak imanın gereklerindendir.” (Buhari, İman, 9)
Dinimiz temizliği bazı ibadetlerin ön koşulu olarak kabul eder. Temizlenmeden Allah’ın huzuruna durmanın uygun olmadığını söyler. Bu konuda Allah Kur'anıke-rim’de şöyle buyurur: “Ey iman edenler! Namaz kılacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi (yıkayın); başınızı mesh edip ayaklarınızı da topuklara kadar yıkayın.” (5/Maide suresi, 6)
Dinimiz yiyecek, içecek ve giyeceklerimizin temiz olmasını öğütler. Allah bu konulara işaretle şöyle buyurur: “Size verdiğimiz rızkların temiz olanlarından yiyin.” (20/Tâ-Hâ suresi, 81)
Dinimiz çevre temizli-ğine de büyük önem vermiştir. İnsanlara yaşadıkları her yeri temiz tutmayı emretmiş-tir. Çevre temizliği yalnızca kişilerle sınırlı değildir; bü-tün varlıkları, toplumu ilgi-lendirir. Bu nedenle sokağı-mızın, mahallemizin, yaşadı-ğımız şehrimizin, hatta üze-rinde yaşadığımız dünyanın temizliği de bizim için önemlidir. Çünkü çevredeki kirlilik, orada yaşayanların sağlığını tehlikeye sokacaktır. Peygamberimiz çevreyi temiz tutmayı imandan saymış ve bu konuda şöyle buyurmuştur: “İnsanlara zarar veren taşları veya ağaçları yoldan kaldırmak imanın gereklerindendir.” (Buhari, İman, 9)
Dinimiz
İslam, ibadetlerden önce abdest alınmasını ve Gusulü (Boy Abdestini) de
emrederek Temizliğe nekadar önem verdiğini göstermiştir.
4/2.1.1. BEDENİMİ TEMİZ TUTARIM
Temizlik; bedenimizi, elbiselerimizi, çevremizi her türlü kirlilikten
arındırmaktır.
Temiz olmak her şeyden önce kendimize duyduğumuz saygının bir
gereğidir. Bu kendimize değer verdiğimizi gösterir. Temizlik, insana huzur ve
güven verir. İnsanı rahatlatır. Ona, insan olmanın hazzını ve onurunu yaşatır.
Bu yüzden temizliğe önem veririz.
Bedenimizin genel temizliği sık sık ban-yo yaparak
sağlanır. Kur'anıkerim’de Allah şöyle buyurur: “...Allah da
temizlenenleri sever.” (10/Tevbe suresi, 108)
Ellerimizin temizliğine de özen göster-meliyiz. Peygamberimiz yemeklerden önce ve sonra ellerimizi yıkamamızı öğütlemiştir.
Dişlerimizin temizliğine de önem vermeliyiz. Bir şey yedikten sonra ağzımızı yıkamalı ve dişlerimizi fırçalamalıyız. Temizlik kişilere güven ve mutluluk verir temiz kişinin, toplum tarafından benimsenmesi kolaylaşır.
Peygamberimiz şöyle buyurur: “Eğer müminlere güçlük verecek olmasaydım her namaz vaktinde dişlerini fırçalamalarını emrederdim.” (Buharî, Cuma, 8)
Saçlarımızı taramalı, uzamışsa tıraş olmalıyız. Peygamberimiz saçı uzun olanların saçlarını taramalarını veya tıraş olmalarını öğütlemiştir.
Ellerimizin temizliğine de özen göster-meliyiz. Peygamberimiz yemeklerden önce ve sonra ellerimizi yıkamamızı öğütlemiştir.
Dişlerimizin temizliğine de önem vermeliyiz. Bir şey yedikten sonra ağzımızı yıkamalı ve dişlerimizi fırçalamalıyız. Temizlik kişilere güven ve mutluluk verir temiz kişinin, toplum tarafından benimsenmesi kolaylaşır.
Peygamberimiz şöyle buyurur: “Eğer müminlere güçlük verecek olmasaydım her namaz vaktinde dişlerini fırçalamalarını emrederdim.” (Buharî, Cuma, 8)
Saçlarımızı taramalı, uzamışsa tıraş olmalıyız. Peygamberimiz saçı uzun olanların saçlarını taramalarını veya tıraş olmalarını öğütlemiştir.
El ve ayak tırnaklarımızın temizliği-ne dikkat etmeli,
uzadıkça kesmeliyiz. Bede-nimizi temiz tutmak başkalarına saygının da
gereğidir. Temiz insan, görünüşüyle kimseyi rahatsız etmez. Okulda, arabada,
evde onun yanında olmaktan mutlu olurlar. Bu yüzden ona herkes saygı duyar ve
sever.
4/2.1.2. ELBİSELERİMİ TEMİZ TUTARIM
Giysilerin temiz kullanılması gerekir.
Giysilerin, öncelikle kirletilmemesi, kirlenmişse hemen onların temiz olanlarla
değiştirilmesi gerekir. Giysilerin temizliği her şeyden önce insanın kendisine
olan saygısının bir gereğidir.
Giysilerimizin temizliği sağlık, estetik ve ekonomik açıdan da yarar sağlar.
Allah Kur'anıkerim’de giysilerin temizliği konusunda şöyle buyuruyor: “Giysilerini temiz tut.” (74/Müddesir suresi, 4)
Peygamberimiz de şöyle buyuruyor: “Giysilerinizi temiz ve güzel tutun. Temiz giyinin.” (Camiüssagir,1/64)
Toplu bulunulan yerlerde temizliğe daha çok dikkat etmeliyiz.
Giysilerimizin temizliği sağlık, estetik ve ekonomik açıdan da yarar sağlar.
Allah Kur'anıkerim’de giysilerin temizliği konusunda şöyle buyuruyor: “Giysilerini temiz tut.” (74/Müddesir suresi, 4)
Peygamberimiz de şöyle buyuruyor: “Giysilerinizi temiz ve güzel tutun. Temiz giyinin.” (Camiüssagir,1/64)
Toplu bulunulan yerlerde temizliğe daha çok dikkat etmeliyiz.
“Kıyafetinizle karşılanır, konuşmanızla
uğurlanırsınız.”
4/2.1.3. ÇEVREMİ TEMİZ TUTAR VE KORURUM
Çevre, insanların yaşa-dıkları ve kullandıkları alandır. Yani
evimiz, sokağımız, okulumuz, mahallemiz, kasabamız, kentimiz, kısaca yaşadığımız
her yer bizim çevremizdir.
Okula girerken ayakkabılarımızı paspasa silmeli, sınıfımızı sık sık havalandırmalıyız. Çöpleri çöp kutusuna atmalıyız.
Yerlere tükürmemeli, tükürenleri uyarmalıyız. Peygamberimiz yerlere tükürmeyi hoş karşılamamış, yerlere tükürmenin çirkin bir davranış olduğunu söylemiştir.
Okula girerken ayakkabılarımızı paspasa silmeli, sınıfımızı sık sık havalandırmalıyız. Çöpleri çöp kutusuna atmalıyız.
Yerlere tükürmemeli, tükürenleri uyarmalıyız. Peygamberimiz yerlere tükürmeyi hoş karşılamamış, yerlere tükürmenin çirkin bir davranış olduğunu söylemiştir.
Okula girerken ayakkabılarımızı paspasa silmeli, sınıfımızı sık sık havalandırmalıyız. Çöpleri çöp kutusuna atmalıyız.
Yerlere tükürmemeli, tükürenleri uyarmalıyız. Peygamberimiz yerlere tükürmeyi hoş karşılamamış, yerlere tükürmenin çirkin bir davranış olduğunu söylemiştir.
Okula girerken ayakkabılarımızı paspasa silmeli, sınıfımızı sık sık havalandırmalıyız. Çöpleri çöp kutusuna atmalıyız.
Yerlere tükürmemeli, tükürenleri uyarmalıyız. Peygamberimiz yerlere tükürmeyi hoş karşılamamış, yerlere tükürmenin çirkin bir davranış olduğunu söylemiştir.
4/2.1.4. SAĞLIĞIM İÇİN TEMİZLİK
Temizliğe çok önem vermeliyiz. Çünkü temizlik, hastalıklara
karşı sağlığımızı korur. Pek çok hastalık yetersiz temizlikten kaynaklanır.
Sağlıklı olmanın şartlarından biri de bedenimizi temiz tutmaktır. Özellikle dış etkilere her zaman açık olan el, yüz, diş, boyun, kulak ve ayakların temizliğine dikkat etmek gerekir. Temizlik kişisel sağlığımızın temelini oluşturur.
Giysilerimizin temizliği de sağlığımızla yakından ilgilidir. Kirli, mikroplu, çamurlu ve kötü kokan giysiler sağlığımızı bozar. Bunun için kirlenen çamaşırlarımızı temiz olanlarla sık sık değiştirmeliyiz.
“Temizlik, hastalıklara karşı sağlığımızı koruyan bir kalkandır.”
Temiz olmayan besinlerin sağlık için ne kadar tehlikeli olduğu, birçok hastalığın bu yolla vücuda girdiği bilinmektedir. Sağlığı korumanın önemli yollarından biri, yiyecek ve içeceklerimizin temizliğidir.
Sağlığımızı etkileyen durumlardan biri de çevre temizliğidir. Temiz bir çevrede yaşayan insanlar sağlıklı olurlar. Sağlıklı insanlar da huzurlu ve mutlu olur. Bu yüzden soluduğumuz havanın, içtiğimiz suyun, gezdiğimiz ve oynadığımız yerlerin temiz olması gerekir.
Sağlıklı olmanın şartlarından biri de bedenimizi temiz tutmaktır. Özellikle dış etkilere her zaman açık olan el, yüz, diş, boyun, kulak ve ayakların temizliğine dikkat etmek gerekir. Temizlik kişisel sağlığımızın temelini oluşturur.
Giysilerimizin temizliği de sağlığımızla yakından ilgilidir. Kirli, mikroplu, çamurlu ve kötü kokan giysiler sağlığımızı bozar. Bunun için kirlenen çamaşırlarımızı temiz olanlarla sık sık değiştirmeliyiz.
“Temizlik, hastalıklara karşı sağlığımızı koruyan bir kalkandır.”
Temiz olmayan besinlerin sağlık için ne kadar tehlikeli olduğu, birçok hastalığın bu yolla vücuda girdiği bilinmektedir. Sağlığı korumanın önemli yollarından biri, yiyecek ve içeceklerimizin temizliğidir.
Sağlığımızı etkileyen durumlardan biri de çevre temizliğidir. Temiz bir çevrede yaşayan insanlar sağlıklı olurlar. Sağlıklı insanlar da huzurlu ve mutlu olur. Bu yüzden soluduğumuz havanın, içtiğimiz suyun, gezdiğimiz ve oynadığımız yerlerin temiz olması gerekir.
4/2.2. SÖZÜNDE DURMAK, DÜRÜST VE GÜVENİLİR OLMAK VE TEMİZLİK
Sözünde durmak; herhangi bir konuda, yapacağını söylediği işi yapmaktır. Diğer
bir deyimle “sözünün eri olmaktır.”
Dürüst; doğru olmak, özü sözü bir, sağlam karakterli, doğru kimse anlamına gelir. Güvenilir; güven duygusu uyandı-ran, itimat edilen, dürüst anlamlarına gelir. Dinimiz, sözünde durmayı, dürüst ve gü-venilir olmayı temizliğin en önemli yönü olarak ele almıştır. Çünkü davranışlarımız bizim içimizin temizliğini gösterir. İç temizliği, güzel davranışlarla dışa yansır.
Peygamberimiz, dürüst davranışın, ölçülü hareketin ve güzel bir görünüşün iyi insanların özelliklerinden olduğunu söyler. Kur'anıkerim’de Allah, sözünde durma, dürüst ve güvenilir olmanın önemini vurgular. Bu konudaki ayetlerden bazıları şunlardır:
"O müminler, güvenilir ve verdikleri sözü yerine getirirler.” (40/Müminun suresi, 8)
“Ey iman edenler! Verdiğiniz sözleri yerine getirin.” (5/Maide suresi, 1)
“O hâlde seninle beraber tevbe edenlerle birlikte emrolunduğun gibi dosdoğru ol.” (11/Hud suresi, 112)
Peygamberimiz de; “Söz vermek borç gibidir.” (Buhari, Hibe, 18) buyururlar.
Verilen sözde durulmayan, dürüstlük ve güven anlayışının bulunmadığı toplum-arda sorunlar artar. Birbirlerine dürüst davranmayan aile bireyleri arasında da güven duygusu kalmaz.
ÖZLÜ SÖZLER
“Ya göründüğün gibi ol, ya da olduğun gibi görün.” (Mevlâna)
“İçi temiz olanın, dışı da temiz olur.”
“Özü sözü bir olmak.”
Dürüst; doğru olmak, özü sözü bir, sağlam karakterli, doğru kimse anlamına gelir. Güvenilir; güven duygusu uyandı-ran, itimat edilen, dürüst anlamlarına gelir. Dinimiz, sözünde durmayı, dürüst ve gü-venilir olmayı temizliğin en önemli yönü olarak ele almıştır. Çünkü davranışlarımız bizim içimizin temizliğini gösterir. İç temizliği, güzel davranışlarla dışa yansır.
Peygamberimiz, dürüst davranışın, ölçülü hareketin ve güzel bir görünüşün iyi insanların özelliklerinden olduğunu söyler. Kur'anıkerim’de Allah, sözünde durma, dürüst ve güvenilir olmanın önemini vurgular. Bu konudaki ayetlerden bazıları şunlardır:
"O müminler, güvenilir ve verdikleri sözü yerine getirirler.” (40/Müminun suresi, 8)
“Ey iman edenler! Verdiğiniz sözleri yerine getirin.” (5/Maide suresi, 1)
“O hâlde seninle beraber tevbe edenlerle birlikte emrolunduğun gibi dosdoğru ol.” (11/Hud suresi, 112)
Peygamberimiz de; “Söz vermek borç gibidir.” (Buhari, Hibe, 18) buyururlar.
Verilen sözde durulmayan, dürüstlük ve güven anlayışının bulunmadığı toplum-arda sorunlar artar. Birbirlerine dürüst davranmayan aile bireyleri arasında da güven duygusu kalmaz.
ÖZLÜ SÖZLER
“Ya göründüğün gibi ol, ya da olduğun gibi görün.” (Mevlâna)
“İçi temiz olanın, dışı da temiz olur.”
“Özü sözü bir olmak.”
Fatiha suresi, Kur’anıkerim’in ilk
suresidir ve namazların her rekâtında okunur.
|
FATİHA SURESİ
|
|
|
OKUNUŞU
|
ANLAMI
|
|
Bismillâhirrahmânirrahîm
|
Esirgeyen, bağışlayan Allah’ın
adıyla
|
|
Elhamdülillâhi Rabbil âlemîn
|
Hamd (övme, övülme) âlemlerin
Rabbi Allah’a aittir.
|
|
Errahmanirrahîm
|
O, esirgeyen ve bağışlayandır.
|
|
Mâliki yevmiddîn
|
O, ahiret gününün sahibidir.
|
|
İyyâke na’büdü ve iyyâke neste’în
|
(Rabbimiz) ancak sana kulluk
eder ve yalnız senden yardım dileriz.
|
|
İhdinassırâtel müstakîm
|
Bizi doğru yola ilet.
|
|
Sıratellezîne enamte
aleyhim Gayril mağdûbi aleyhim veleddâllîn (âmin)
|
Kendilerine iyilikte bulunduğun
kimselerin yoluna (ilet); gazaba uğramış ve sapmışların yoluna değil. (âmin)
|
Fatiha suresi güzel bir dua örneğidir. Fatiha suresi kulluğun yalnız Allah’a yapıl-ması gerektiğini belirtir. Yardım ve desteğin Allah’tan istenilmesini öğütler. Yardım istenmeye, ibadet etmeye ve övgüye lâyık tek varlığın yüce Allah olduğunu belirtir. Bunun için de Allah’tan doğru yola gitme, iyi insan olma dileğinde bulunulmasını ister.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder