6. Sınıf Sosyal Bilgiler 1. Ünite Sosyal Bilgiler Öğreniyorum Konu Anlatımı-Ders Notu

ÜNİTE - 1 SOSYAL BİLGİLER ÖĞRENİYORUM

BİR OLAYIN ÇOK BOYUTLULUĞU:

Çevremizdeki bir olay yaşamın birçok alanını etkiler. Dünya üzerinde birçok olay meydana gelmektedir. Hiçbir zaman bir olayın oluş ve sonucu tek taraflı değildir.

Her olayın birden fazla nedeni ve sonucu olabilir.

Yakın çevremizdeki bir örneğe bakarsak bir olayın çok boyutlu olduğunu fark ederiz. Çünkü olaylardan farklı kişiler farklı şekillerde etkilenmektedir. Etkileniş biçimlerinin nedenleri ve sonuçları farklıdır.

Örneğin mahallemize açılan bir okul o çevrede eğitimi (kültürel) etkiler, orada iş kollarının gelişmesini sağlar (ekonomik), insanların yaşamını etkiler (sosyal).

OLAY: Ortaya çıkan, oluşan durum, ilgi çeken veya çekebilecek özellikte olan her türlü iş veya hadiseye denir.

Örn. çocukların parkta oynaması, insanların alışveriş yapması, iki kişinin birbiriyle tartışması, trafik kazasının yaşanması, çevre kirliliğinin ortaya çıkması vs.

Karşılaştığımız olayların yalnızca bir nedeni yoktur, birden fazla nedeni olabilir. Sebepsiz olay yoktur.

OLGU: Doğruluğu kanıtlanabilir, kolayca anlaşılabilir, kanıtlanabilir ve bilimsel verilere dayanan bilgidir. Olgu kişiden kişiye değişmez.

Türkiye’nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’tür.

Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.

İnsan canlı bir varlıktır.

GÖRÜŞ: Doğruluğu Kanıtlanamayan, kişiden kişiye değişen ve insanların kendi düşüncelerini yansıtan bilgidir.

En iyi takım Fenerbahçe’dir.

Türkiye’nin en güzel ili Gaziantep’tir.

En çalışkan insanlar Türklerdir.

KAVRAM: Basit bir fikri veya gerçeği, bir gurup veya bir sınıf şeyi soyutlayarak ifade eden terim, kelime (Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımıdır).

Örnek: nüfus, enerji, değer, kültür, değişim, demokrasi, aile, güç, çevre, bağımsızlık vs.

ÖZGÜRLÜK: Bir kişinin başkalarına zarar vermeden her istediğini yapabilmesidir.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA BASAMAKLARI

1.    Konu belirlenir ( İlgi duyduğun, merak ettiğin bir olay ya da sorun)

2.     Konu gerektiği durumlarda sınırlandırılır

3.     Sorunun çözümüne yönelik varsayımlar (hipotezler) yazılır

4.    Konuyla ilgili bilgi toplanır. (Verilerin toplanması) (kitap, dergi, gazete vb. kaynaklardan. Kaynak adı, yazar adı, basım tarihi ve yeri, ilgili cilt ve sayfa numaraları yazılır)

5.    Kaynaklardan elde edilen notlar, konularına göre sınıflandırılır ve varsayımlar (hipotezler) test edilir. (Deney, gözlem ve araştırma)

6.    Raporun yazımı. Notlar kontrol edilir, metin oluşturulur. Metni oluştururken kaynaklar dipnot ile gösterilir. Kaynakça belirtilir.

NOT: Yapılan Araştırmalarımızda eğer başka kaynaklardan alıntı yapılmışsa dipnot ve kaynakça belirtmeliyiz. Dipnot ve kaynakça göstermeden başkalarının bilgilerinin kullanılması bilimsellikle bağdaşmaz bu durum bilgi hırsızlığına girer. Araştırmalarımızda resimlerde kullanabiliriz.

Dipnot:       Metni     yazarken alıntı yaptığımız kısımları (cümle yada paragrafları) nereden ve

kimden aldığımızı gösteren notlardır.

Varsayım: Doğruluğu kanıtlanmamış ama ispatlanacağı umulan iddaalardır.

Kaynakça: Yararlandığımız kaynakların adını belirtmemizdir.

Dilekçe hakkı: Bir isteğimiz, sorunumuz olduğunda onun çözümünü istemek için yazılan kısa yazılara dilekçe denir. Her insan sorunu ve isteğini dile getirmekte özgürdür. Bu nedenle istediği kuruma dilekçe verebilir. Ve dilekçesine cevap verilmesi kanuni bir zorunluluktur. Dilekçesine en geç 60 gün (2 ay) içinde cevap verilmesi şarttır.

Eğer aldığımız bir ürünü iade etmek istiyorsak 7 gün içinde faturası ile birlikte iade etmemiz gerekir.Ama firma ürünü iadeyi kabul etmezse dilekçe He Tüketici Hakem heyetine başvurabiliriz.Dilekçeyi yolladığımız andan itibaren 20 gün içinde firma ürünü almakla sorumludur.

*** 4077 sayılı kanun Tüketicinin Korunması hakkındaki kanundur.

Bilgi edinme hakkı: Bir kişinin bir konu hakkında bilgi edinmek istemesidir. Her hangi bir kamu kuruluşundan istediğimiz konu hakkında bilgi edinme hakkına sahibiz.

ÜLKEMİZDE KARŞILAŞILAN TÜKETİCİ SORUNLARI KARŞISINDA BAŞVURULABİLECEK

KURUM VE KURULUŞLAR

Tüketici Hakları İhlalleri İçin:

• Tüketici Mahkemesi
• Tüketici Hakları Derneği
• Tüketici Hakları Merkezi
• Tüketici Sorunları İl/İlçe Hakem Heyeti
• Reklâm Kurulu
• Belediyeler

Hakların ihlal edildiği bir durumda; Tüketici Hakları Koruma Yasası’na göre; tüketici bir ay içerisinde itiraz edebilir. Satıcıdan ödediği paranın iadesini, özürlü malın iadesini, malın değiştirilmesini ya da ücretsiz onarımını isteyebilir. Alıcının bu isteklerinden herhangi biri gerçekleşmediği zaman, il ve ilçelerde yasa ile kurulmuş olan hakem heyetlerine başvurma hakkı vardır. Bu heyetlere bir dilekçe ile alınan malın faturası ya da fişi ile başvurulur. Tüketici burada verilen karardan da memnun olmazsa, Tüketici Mahkemelerinde dava açabilir.

SOSYAL BİLGİLERİN AMAÇLARI

*     Sosyal bilgiler; topluma faydalı sorumlu birer vatandaş olmamızı sağlar.

*     Yaşadığı çevresini yurdunu ve dünyamızın özelliklerini tanımamıza yardımcı olur.

*     Türkiye Cumhuriyetinin etkin bir vatandaşı olarak gelişmemize katkısı çok büyüktür.

*     Haklarımızın neler olduğunu, herkesin yasalar önünde eşit olduğunu gerekçeleriyle söyler.

*     Türk kültür ve tarihini oluşturan öğeleri kavrarız.

*     Çevresinin ve yurdunun yönetim örgütlerini bilir.

*     Günlük yaşamında haritadan yararlanma yollarını kavrar.

*     Çevreyi koruma ve iyileştirme bilinci kazanır.

*     Ulusuna, bayrağına, askerine, ordusuna ve insanlığa sevgi, saygı duygularını geliştirir.

*     Sorumluluk alma, yardımlaşma ve beraber çalışmayı alışkanlık hâline getirir.

Atatürk ve sosyal bilimler: Sosyal Bilimler deyince tarih, coğrafya, arkeoloji,psikoloji,sosyoloji, sosyal bilgiler, vatandaşlık gibi konular aklımıza gelmelidir.

- Türk Tarih Kurumu (TTK) : Türk Tarih Kurumunun amacı tarihimizi öğrenmek onu korumak , geliştirmek ve gelecek kuşaklara tarihimizi aktarmaktır. Bu amaçla Atatürk 1931’ de Türk Tarih Kurumu’nu kurdurmuştur.

-     Türk Dil Kurumu (TDK): Amacı Türkçe’mizi korumak, dilimizi yabancı kelimelerden arındırmak, onu geliştirmek ve doğru Türkçe kullanımım sağlayarak gelecek kuşaklara aktarmaktır. Bu amaçla Atatürk 1932’ de Türk Dil Kurumunu kurdurmuştur.

-     Ayrıca Cumhuriyetin ilk yıllarında; Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi (DTCF), halk evleri açılmıştır.

- Hukuk Fakültesinin açılması.

- Çeşitli müzelerin açılması da Mustafa Kemal’in sosyal bilimlere önem verdiğini gösterir. Not: 1. Atatürk mal varlığının bir kısmını Türk Dil ve Türk Tarih kurumlarına bırakmıştır.

2.     Türk Dil ve Türk Tarih kurumları Atatürk’ün milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.

NOT : VATANDAŞ OLARAK SORUMLULUKLARIMIZ

1.    K anunlara Uymak

2.     O y kullanmak ( Seçme-seçilme )

3.     V ergi vermek

4.     A skerlik yapmak.