TÜRKİYE AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ
Temelleri 1951’de Belçika, federal Almanya , Fransa , İtalya Lüksemburg ve Hollanda tarafından Paris ‘te imzalanan antlaşmaya kadar uzanan Avrupa birliği 25 mart 1957’de imzalanan roma antlaşması ile resmen kuruldu. Birliği oluşturan ülkeler ilk aşamada ekonomik , ikinci aşamada da siyasi bütünlemeyi hedeflediler. Bu hedeflere uygun olarak da ismi süreç içerisinde sırasıyla Avrupa ekonomik topluluğu, Avrupa topluluğu ve 1 kasım 1993 ten itibaren de Avrupa birliği olarak değişti. Birliğin temel amacı hem siyasal hem de ekonomik açıdan birleşik bir Avrupa oluşturmaktı.
Avrupa ile ilişkileri 4. yüzyıla kadar uzanan Türklerin özellikle Osmanlıların Rumeli ‘ye geçtikleri ve kalıcı bir güç haline geldikleri 14. ve 15. yüzyılda batı ile ilişkileri daha da yoğunlaştı . 17. yüzyıldan itibaren Avrupa karşısında siyasi ve askeri üstünlüğü kaybeden , ekonomisi de daha hızla bozulan Osmanlı devleti 18 yüzyılda lale devri ile Avrupa ‘nın üstünlüğünü kabullenmiş ve devleti yeniden güçlendirmek amacıyla yaptığı ıslahatlarda batıyı örnek almıştır.
Birinci dünya savaşı onu izleyen kurtuluş savaşı , batılı pek çok devletle ilişkilerin bozulmasına neden oldu. Lozan antlaşması ile ilişkiler normalleşme sürecine girdi . özellikle 2. dünya savaşı ‘ndan sonra dış politikada batılı devletlerle birlikte hareket eden Türkiye 1952 ‘de NATO ‘ya üye oldu. Bu gelişmelerin doğal sonucu olarak da Avrupalı devletlerin oluşturdukları birliklere katılmayı da dış politikasının temel hedeflerinden biri haline getirdi. 12 eylül 1980 darbesi Avrupa birliğine katılma sürecinin kısa bir süre kesintiye uğramasına neden olduysa da Turgut özal ‘in başbakanlık dönemiyle birlikte ilişkiler yeniden başladı . özellikle 2000 li yıllar Avrupa birliğine girmenin milli hedefe dönüştürüldüğü Avrupa ile ilişkilerin ivme kazandığı , birliğe tam üye olabilmek için çabaların yoğunlaştırıldığı yıllar oldu .
Türkiye ‘nin Avrupa birliğine katılma sürecinde yaşanan başlıca gelişmeler;
• Türkiye ile Avrupa birliği arasında , Türkiye ‘nin gümrük birliğine üyeliğini sağlayacak olan bir adı da Ankara anlaşması olan ortaklık anlaşması imzalandı .
• 16 eylül 1986 ‘da 12 eylül darbesi ile AET tarafından dondurulan Türkiye-AET ilişkileri yeniden başladı.
• 14 nisan 1987 ‘de Türkiye AET ‘ye tam üyelik için başvurdu.
• 11-12 aralık 1999 ‘da Helsinki ‘de gerçekleştirilen Avrupa birliği konseyi toplantısında Türkiye ‘ye Avrupa birliğine adaylık statüsü tanındı
• 28 haziran 2002 ‘de Türkiye ‘nin birliğe üye olabilmesi , uyması gereken genel ilkeleri içeren çerçeve antlaşması ve hükümleri resmi gazete’de yayımlanarak yürürlülüğe girdi
• 16 – 17 aralık 2004 ‘te Avrupa birliği konseyi toplantısında 3 ekim 2005 tarihinde Türkiye ile Avrupa birliği arasında birliğe üye olma sürecinin bir parçası olan müzakerelerin başlaması kararlaştırıldı.
• 03 ekim 2005 ‘te Türkiye ‘nin AB ‘ye katılım müzakereleri başladı ve devam etmekte.
Avrupa birliğine üyelik yolunda Türkiye
12 eylül 1963 AET ile gümrük birliği anlaşması imzalandı
13 ocak 1972 Türkiye AET GÖRÜŞMELERİ BAŞLADI
22 OCAK 1982 AVRUPA TOPLULUĞU TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİNİ DONDURMA KARARI ALDI
16 EYLÜL 1986 AVRUPA TOPLULUĞU TÜRKİYE İLİŞKİLERİ YENİDEN BAŞLADI
14 NİSAN 1987 TÜRKİYE AET ‘YE TAM ÜYELİK İÇİN BAŞVURDU
1 OCAK 1996 GÜMRÜ BİRLİĞİ ANLAŞMASI YÜRÜRLÜLÜĞE GİRDİ
11-12 ARALIK 1999 TÜRKİYE ‘YE AVRUPA BİRLİĞİ ADAYLIK STATÜSÜ TANINDI
28 HAZİRAN 2002 AVRUPA BİRLİĞİ İLE İMZALANAN ÇERÇEVE ANTLAŞMASI YÜRÜRLÜLÜĞE GİRDİ
16-17 ARALIK 2004 AVRUPA BİRLİĞİ İLE MÜZAKERELERİN 3 EKİM 2005 ‘TE BAŞLAMASI KARARLAŞTIRILDI
3 EKİM 2005 AVRUPA BİRLİĞİNE KATILIM MÜZAKERELERİ BAŞLADI
Temelleri 1951’de Belçika, federal Almanya , Fransa , İtalya Lüksemburg ve Hollanda tarafından Paris ‘te imzalanan antlaşmaya kadar uzanan Avrupa birliği 25 mart 1957’de imzalanan roma antlaşması ile resmen kuruldu. Birliği oluşturan ülkeler ilk aşamada ekonomik , ikinci aşamada da siyasi bütünlemeyi hedeflediler. Bu hedeflere uygun olarak da ismi süreç içerisinde sırasıyla Avrupa ekonomik topluluğu, Avrupa topluluğu ve 1 kasım 1993 ten itibaren de Avrupa birliği olarak değişti. Birliğin temel amacı hem siyasal hem de ekonomik açıdan birleşik bir Avrupa oluşturmaktı.
Avrupa ile ilişkileri 4. yüzyıla kadar uzanan Türklerin özellikle Osmanlıların Rumeli ‘ye geçtikleri ve kalıcı bir güç haline geldikleri 14. ve 15. yüzyılda batı ile ilişkileri daha da yoğunlaştı . 17. yüzyıldan itibaren Avrupa karşısında siyasi ve askeri üstünlüğü kaybeden , ekonomisi de daha hızla bozulan Osmanlı devleti 18 yüzyılda lale devri ile Avrupa ‘nın üstünlüğünü kabullenmiş ve devleti yeniden güçlendirmek amacıyla yaptığı ıslahatlarda batıyı örnek almıştır.
Birinci dünya savaşı onu izleyen kurtuluş savaşı , batılı pek çok devletle ilişkilerin bozulmasına neden oldu. Lozan antlaşması ile ilişkiler normalleşme sürecine girdi . özellikle 2. dünya savaşı ‘ndan sonra dış politikada batılı devletlerle birlikte hareket eden Türkiye 1952 ‘de NATO ‘ya üye oldu. Bu gelişmelerin doğal sonucu olarak da Avrupalı devletlerin oluşturdukları birliklere katılmayı da dış politikasının temel hedeflerinden biri haline getirdi. 12 eylül 1980 darbesi Avrupa birliğine katılma sürecinin kısa bir süre kesintiye uğramasına neden olduysa da Turgut özal ‘in başbakanlık dönemiyle birlikte ilişkiler yeniden başladı . özellikle 2000 li yıllar Avrupa birliğine girmenin milli hedefe dönüştürüldüğü Avrupa ile ilişkilerin ivme kazandığı , birliğe tam üye olabilmek için çabaların yoğunlaştırıldığı yıllar oldu .
Türkiye ‘nin Avrupa birliğine katılma sürecinde yaşanan başlıca gelişmeler;
• Türkiye ile Avrupa birliği arasında , Türkiye ‘nin gümrük birliğine üyeliğini sağlayacak olan bir adı da Ankara anlaşması olan ortaklık anlaşması imzalandı .
• 16 eylül 1986 ‘da 12 eylül darbesi ile AET tarafından dondurulan Türkiye-AET ilişkileri yeniden başladı.
• 14 nisan 1987 ‘de Türkiye AET ‘ye tam üyelik için başvurdu.
• 11-12 aralık 1999 ‘da Helsinki ‘de gerçekleştirilen Avrupa birliği konseyi toplantısında Türkiye ‘ye Avrupa birliğine adaylık statüsü tanındı
• 28 haziran 2002 ‘de Türkiye ‘nin birliğe üye olabilmesi , uyması gereken genel ilkeleri içeren çerçeve antlaşması ve hükümleri resmi gazete’de yayımlanarak yürürlülüğe girdi
• 16 – 17 aralık 2004 ‘te Avrupa birliği konseyi toplantısında 3 ekim 2005 tarihinde Türkiye ile Avrupa birliği arasında birliğe üye olma sürecinin bir parçası olan müzakerelerin başlaması kararlaştırıldı.
• 03 ekim 2005 ‘te Türkiye ‘nin AB ‘ye katılım müzakereleri başladı ve devam etmekte.
Avrupa birliğine üyelik yolunda Türkiye
12 eylül 1963 AET ile gümrük birliği anlaşması imzalandı
13 ocak 1972 Türkiye AET GÖRÜŞMELERİ BAŞLADI
22 OCAK 1982 AVRUPA TOPLULUĞU TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİNİ DONDURMA KARARI ALDI
16 EYLÜL 1986 AVRUPA TOPLULUĞU TÜRKİYE İLİŞKİLERİ YENİDEN BAŞLADI
14 NİSAN 1987 TÜRKİYE AET ‘YE TAM ÜYELİK İÇİN BAŞVURDU
1 OCAK 1996 GÜMRÜ BİRLİĞİ ANLAŞMASI YÜRÜRLÜLÜĞE GİRDİ
11-12 ARALIK 1999 TÜRKİYE ‘YE AVRUPA BİRLİĞİ ADAYLIK STATÜSÜ TANINDI
28 HAZİRAN 2002 AVRUPA BİRLİĞİ İLE İMZALANAN ÇERÇEVE ANTLAŞMASI YÜRÜRLÜLÜĞE GİRDİ
16-17 ARALIK 2004 AVRUPA BİRLİĞİ İLE MÜZAKERELERİN 3 EKİM 2005 ‘TE BAŞLAMASI KARARLAŞTIRILDI
3 EKİM 2005 AVRUPA BİRLİĞİNE KATILIM MÜZAKERELERİ BAŞLADI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder