Demokrasinin temel ilkeleri nelerdir?
Demokrasinin temel ilkelerini açıklayınız derseler, bu kavramı açıklamak için farklı kavramların argümanlarından yararlanmak gerekir, nedir bunlar derseniz, halkçılık, milliyetçilik gibi Atatürk ilkelerine odaklı kavramlardır.
Demokrasi denilince halk seviyesinde sağlanması zorunlu olan eşitlik ve adalet tanımlamaları öncelikli olarak açıklanmalıdır. Demokrasinin temel niteliklerini de bu kapsamda özetlemiş olacağız. Kısaca bu ilkelere değinelim:
1- Milli Egemenlik ilkesi: "Türkiye Cumhuriyeti Devleti, demokratik, laik, sosyal bir hukuk devletidir." bu cümle anayasamızın 1. maddesidir. Türkiye'yi tanımlayan anayasal bir ifade olması bize olayları kavramamız açısından yol gösterecektir. Milli egemenlik kavramından anlayacağımız, milletin egemenliğine dayalı bir iradenin var olmasıyla ilgilidir. Ülkemizde parlementer sistem var bu sistemde yetki melistedir, ülkenin sorunlarının görüşülüp çözümlerin üretildiği yer başlangıçta mercii olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir. Bizler Türk milleti olarak ortaya irademizi siyasi seçimler aracılığıyla demokratik bir yöntemle koyarız ve bir siyasi partinin güdümünde meclis oluşturulur, milletin yetkisi mecliste toplanmış olur bunu bizler terimsel ve kavramsal olarak milli egemenlik olarak ifade etmekteyiz.
2- Hak ve Özgürlükler, Siyasi Haklar, Seçme Hakkı ve Seçilme İradesi: Anayasamızda yine özellikle haklar konusu önemli yer kaplamaktadır. 1982 Anayasası İnsan hakları ve özgürlükleri bağlamında merkez kabul edilmiştir. Demokrasi ile yönetilen ülkelerde demokratik kavramı ifade eden şu kıstasa değinelim: Millet iradesini kullanarak siyasi partileri iktiadara getirir, iktidara getirmek ve iktidar olmak için milletvekilliği adaylığını koymak siyasal bir haktır ve bu hak Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşayan ve devlete vatandaşlık bağıyla bağlı olan her vatandaşa tanınmıştır. Bunun haricinde bir etnik grubun siyasal reklamını yapmak için bu hak kullanılamaz, bu anayasamıza göre yasal değildir. Haklarımız ve özgürlüklerimiz Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Anayasasında düzenlenmiştir.
3- Eşit oy hakkı, Genel ve gizli oylama: Ülkemiz bir demokrasi ülkesidir, bundan dolayı örneklerle konuyu anlatmaya çalıştığımızda Türkiye adına örneklem vermek açıklayıcı olacaktır. Eşit oy ilkesi nedir? Eşit şekilde herkes 1 oy hakkına sahiptir, ve birey olarak herkes eşit oy hakkına sahiptir. Oylar genel olarak ve gizli şekilde kullanılır açık şekilde sayılır. Demokrasinin varlığı bu şekilde sağlanır, iradeler ortaya koyulur ve herkes istediği siyasi partiye güvenerek oyunu verir.
4- Eşitlik ilkesi: Bütün yönetilenler statü farkı gözetilmeksizin eşit haklara sahiptirler. Kanun önünde adaletin aranıp bulunması için herkes eşittir. Ülkemizde hiçbir gruba veya aileye sen şucusun bucusun diye ayrım yapılamaz torpil geçilemez.
5- Siyasi seçimlerin sürekliliği ve yenilenebilirliği: Türkiye'de genel seçimler ve yerel seçimler olmak üzere 2 farklı seçimle siyasiler veya iktidar sahipleri başa gelirler. Genel seçimlerde milletvekilliği oylanır ve siyasi partiler seçilir. Yerel seçimlerde ise; yerel yönetim birimleri, belediyelere başkanlar seçimle gelir. Bu bir haktır ve seçimler belirli aralıklarla yenilenir, demokrasilerin olmazsa olmazlarını bu şekilde özetleyebiliriz.
Demokrasi denilince halk seviyesinde sağlanması zorunlu olan eşitlik ve adalet tanımlamaları öncelikli olarak açıklanmalıdır. Demokrasinin temel niteliklerini de bu kapsamda özetlemiş olacağız. Kısaca bu ilkelere değinelim:
1- Milli Egemenlik ilkesi: "Türkiye Cumhuriyeti Devleti, demokratik, laik, sosyal bir hukuk devletidir." bu cümle anayasamızın 1. maddesidir. Türkiye'yi tanımlayan anayasal bir ifade olması bize olayları kavramamız açısından yol gösterecektir. Milli egemenlik kavramından anlayacağımız, milletin egemenliğine dayalı bir iradenin var olmasıyla ilgilidir. Ülkemizde parlementer sistem var bu sistemde yetki melistedir, ülkenin sorunlarının görüşülüp çözümlerin üretildiği yer başlangıçta mercii olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir. Bizler Türk milleti olarak ortaya irademizi siyasi seçimler aracılığıyla demokratik bir yöntemle koyarız ve bir siyasi partinin güdümünde meclis oluşturulur, milletin yetkisi mecliste toplanmış olur bunu bizler terimsel ve kavramsal olarak milli egemenlik olarak ifade etmekteyiz.
2- Hak ve Özgürlükler, Siyasi Haklar, Seçme Hakkı ve Seçilme İradesi: Anayasamızda yine özellikle haklar konusu önemli yer kaplamaktadır. 1982 Anayasası İnsan hakları ve özgürlükleri bağlamında merkez kabul edilmiştir. Demokrasi ile yönetilen ülkelerde demokratik kavramı ifade eden şu kıstasa değinelim: Millet iradesini kullanarak siyasi partileri iktiadara getirir, iktidara getirmek ve iktidar olmak için milletvekilliği adaylığını koymak siyasal bir haktır ve bu hak Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşayan ve devlete vatandaşlık bağıyla bağlı olan her vatandaşa tanınmıştır. Bunun haricinde bir etnik grubun siyasal reklamını yapmak için bu hak kullanılamaz, bu anayasamıza göre yasal değildir. Haklarımız ve özgürlüklerimiz Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Anayasasında düzenlenmiştir.
3- Eşit oy hakkı, Genel ve gizli oylama: Ülkemiz bir demokrasi ülkesidir, bundan dolayı örneklerle konuyu anlatmaya çalıştığımızda Türkiye adına örneklem vermek açıklayıcı olacaktır. Eşit oy ilkesi nedir? Eşit şekilde herkes 1 oy hakkına sahiptir, ve birey olarak herkes eşit oy hakkına sahiptir. Oylar genel olarak ve gizli şekilde kullanılır açık şekilde sayılır. Demokrasinin varlığı bu şekilde sağlanır, iradeler ortaya koyulur ve herkes istediği siyasi partiye güvenerek oyunu verir.
4- Eşitlik ilkesi: Bütün yönetilenler statü farkı gözetilmeksizin eşit haklara sahiptirler. Kanun önünde adaletin aranıp bulunması için herkes eşittir. Ülkemizde hiçbir gruba veya aileye sen şucusun bucusun diye ayrım yapılamaz torpil geçilemez.
5- Siyasi seçimlerin sürekliliği ve yenilenebilirliği: Türkiye'de genel seçimler ve yerel seçimler olmak üzere 2 farklı seçimle siyasiler veya iktidar sahipleri başa gelirler. Genel seçimlerde milletvekilliği oylanır ve siyasi partiler seçilir. Yerel seçimlerde ise; yerel yönetim birimleri, belediyelere başkanlar seçimle gelir. Bu bir haktır ve seçimler belirli aralıklarla yenilenir, demokrasilerin olmazsa olmazlarını bu şekilde özetleyebiliriz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder