Bir yazı, konu, söz veya filmin içeriğini daha az sözle anlatmak, özünü
vermek, kısaltmak işine özetleme denir. Okuduğumuz
metinlerde karşılaştığımız ve yazılarımızda kullandığımız özet olarak, özetle, kısacası gibi kelimeler
özetleyen ifadelerdir.
Bazen anlatılan bir konu, durum, olay, düşünce sonuca bağlanmak istenir.
Son olarak, böylece, sonucunda, sonuç
olarak gibi
ifadeleri bu amaçla kullanılır. Bu ifadeleri de
sonuç bildiren ifadeler olarak tanımlayabiliriz.
Aşağıdaki
paragrafları koyu yazılan ifadelere dikkat ederek okuyunuz.
Ben bir kavak ağacıyım. Yaşlı bir
adam dikmişti. Kızı suladı, büyüttü. Rüzgâr estikçe savruluyorduk. İçimizde bir
kaygı vardı. Bir şeyler bekliyorduk. Serpildik, geliştik. Bir gün insanlar
baltalarla geldiler. Beklenen gün gelmişti. Baltalarıyla bizi birer birer
devirdiler. Dallarımızı, kollarımızı budadılar. Kıyıya itiverdiler.
Bedenlerimizi ayırdılar, dizdiler. Bir kamyona yüklediler. Yolculuğumuz “Kâğıt
Fabrikası” yazılı yerde son buldu. Çiğnediler, ezdiler. Dönen tekerlekler arasından
geçirdiler. Sonra tepemize kocaman bıçaklar indi. Bölündük, ufalandık. Sonuçta kâğıt hâline geldik.
Tâc Mahâl, Ağra şehri yakınında,
Cumna Irmağı kenarındadır. Bina baştan başa beyaz mermerlerle kaplanmış,
pencere ve boşlukların kenarları türlü renkte kıymetli taşlarla bezenmiştir.
Yüksek ve zarif bir kubbesi, dört köşesinde dört ince minaresi vardır. Kısacası yemyeşil ağaçları ile Tâc Mahâl seyrine doyulmayacak
derecede güzeldir.
İyi bilmeliyiz ki okuduğumuz her satır
kafamızın içinde yeni bir düşünce alemi yaratır. Ya eski düşüncelerimizi
yerinden oynatarak onları canlandırır ya da yeni bir düşünce ile verimi artırır.
Özetle kitap en gerçek
dosttur.
1. Aşağıdaki paragrafları tamamlayınız.
Hiçbir hayvan ateş yakamaz ve alet kullanamaz. Alet yapan hayvan
yoktur. Hayvanlar, değil resim yapmak, resimden anlamazlar bile. En zeki köpeğe,
renkli fotoğrafla çekilmiş, doğal büyüklükte bir kedi resmi gösterin; hayvan
hiç aldırmaz. Hâlbuki iki yaşında bir çocuğa küçük bir insan resmi gösterseniz,
çocuk dikkatle bakar. Hatta belki resmi babasına benzeterek “baba” bile der.
Sonuç olarak ......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Canlı ve cansız varlıkların tümü doğayı oluşturur. Bütün varlıklar
doğadaki dengeyi korur. Bitkiler; toprak, su, güneş ışığı ve ısısına gereksinim
duyar. Hayvanlar bitkilerle beslenir. Bazı hayvanlar besinlerini diğer
canlılardan elde eder. İnsanlar ise besinlerini bitkilerden ve hayvanlardan
sağlarlar. Kısacası
.............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Suya çeşitli maddelerin
ya da petrol ürünlerinin karışması ile su kirliliği oluşur. Konutların ve iş
yerlerinin sıvı atıkları genellikle kanalizasyonlarda toplanır. Bu atıklar,
arıtılmadan çevreye bırakılırsa su kirliliğine neden olur. Sıvı atıklarının
akarsulara verilmesi ve bu suların kullanılması sonucu insanların ve
hayvanların çeşitli hastalıklara yakalanması kaçınılmaz olur. Özetle
...................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
İnsanlar toplu hâlde
yaşamaya başlayınca birbirleriyle anlaşmak istediler. Duyduklarını düşündüklerini
birbirlerine anlatmak istediler. Bunun için değişik yollar buldular. Kimi zaman
resimden yararlandılar, kimi zaman ateş yakarak kimi zaman da davul çalarak
birbirlerine anlatmak istediklerini anlatmayı denediler. Sonra sonra seslerine
belirli anlamlar yüklediler. Böylece ...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder