3. Sınıf Fen Bilimleri Işık Konusu Anlatımı - Ders Özeti

IŞIK KAYNAKLARI

Işık yayarak çevresini aydınlatan ve varlıkları görmemizi sağlayan varlıklara ışık kaynağı denir.
Güneş, yıldızlar, mum, meşale, ateş, el feneri, lamba, ateş böceği, şimşek, kandil, gaz lambası, ampul ışık saçıp çevresini aydınlattığı için birer ışık kaynağıdır.
Işık kaynakları kendiliğinden görünür.
Diğer cisimler ve maddeler ise ışık kaynaklarından gelen ışığı yansıttıkları için görünür.
Tüm canlıların, yaşam ve enerji kaynağı olan GÜNEŞ en büyük ışık kaynağımızdır.
Güneş, dünyamızı hem aydınlatır hem de ısıtır.
Ay bir ışık kaynağı değildir. Çünkü ayın kendi ışığı yoktur. Ay güneşten aldığı ışığı yansıtır. Biz de ay’ı parlak görürüz.

Işık Kaynakları, Doğal Işık Kaynakları ve Yapay Işık Kaynakları olarak ikiye ayrılır:

Doğal Işık Kaynakları: İnsanlar tarafından üretilmeyen, doğada kendiliğinden var olan, kendi ışığını kendisi üreten ışık kaynaklarına Doğal Işık Kaynakları denir.

1) En büyük doğal ışık kaynağı Güneştir. 
2) Yıldızlar. 
3) Ateş Böceği.
4) Şimşek. 
5) Denizlerin derinliklerinde yaşayan bazı balıklar.

Yapay Işık Kaynakları: Doğada kendiliğinden bulunmayan insanlar tarafından yapılan, üretilen ışık kaynaklarına Yapay Işık Kaynakları denir.

1) Ampul 
2) Gaz lambası 
3) Floresan lamba 
4) Mum
5) Meşale 
6) Ateş 
7) Fener 
8) El lambası
9) Kibrit 
10) Çakmak

NOT: Bazı maddeler, karanlıkta ışığı varmış gibi etrafı aydınlatsa da bir ışık kaynağı değildir. Bunlar çevresinden aldıkları ışıkları yansıttıkları için ışık kaynağı gibi gözükür. Bunlara Aydınlatılmış Cisimler denir.
Aydınlatılmış Cisimler, ışık olmadığında görünmez, ışık aldıklarında görünürler.

ÖRNEK: Ay, ayna, porselen, reflektör. Trafik levhaları

• Gözümüze doğrudan gelen ışıklar, göz sağlığımıza zarar verir.
• Ders çalıştığımız ortamın fazla aydınlatılması ya da az aydınlatılması da göz sağlığımıza zarar verir.
• İnsanlar ışık miktarı az olduğunda ya da ışık miktarı çok fazla olduğunda göremez.

Aşırı Işığın Diğer Canlılar Üzerindeki Olumsuz Etkileri

ÖRNEK: Yumurtadan yeni çıkmış, Caretta kaplumbağaları denize gidecek yolu ay’a bakarak bulur. Ancak etrafta binaların ışıkları varsa, o ışıkları ay’ın ışığı sanıp, oaraya doğru gider ve denize ulaşamadığı için ölür.
Bazı göçmen kuşlar ise yüksek binaların ışıklarından etkilenip, bu binalara çarparak ölür.

İnsanların görebilmesi için ışığı ihtiyaç vardır. Işık olmazsa insanlar göremez. Cisimleri görebilmemiz için ışığın önce cismi aydınlatması sonra bu cisme çarpan ışığın gözümüze yansıması gerekir.

ÖRNEK: karanlıkta topu görmemiz için önce ışık topa çarpacak, sonra topa çarpan bu ışık gözümüze yansıyacak. Böylece görme olayı gerçekleşir.