6. Sınıf Sosyal Bilgiler 1. Ünite Sosyal Bilgiler Öğreniyorum Konu Anlatımı - Ders Özeti

1.ÜNİTE SOSYAL BİLGİLER ÖĞRENİYORUM

OLAY, OLGU ve GÖRÜŞ KAVRAMLARI

            Çok Boyutluluk: Tanık olduğumuz olayların birden çok nedeni ve sonucunun olmasına çok boyutluluk denir. Örnek vermek gerekirse; Ülkemizde 1999 yılında meydana gelen Marmara depreminde yüzlerce bina yıkılmış ve hasar görmüştür. Bu durumun görünürdeki sebebi deprem olsa da binaların zemini sağlam olmaması, binalarda kullanılan malzemelerin kalitesiz ve eksik olması, binaların yıkılmasında ve hasar görmesinde etkili olmuştur.

            Depremin görünürdeki sonucu ölen insanlar ve yıkılan binalardır. Fakat bunun yanı sıra ülke ekonomisinin zarar vermesi, ulaşımın aksaması, insanlar psikolojik sorunlar yaşaması gibi sonuçları da vardır.

            İnsanlar olayları yorumlarken düşüncelerini, bazen bir olguya bazen de bir görüşe göre ifade ederler.

            Olgu: Herkes tarafından kabul edilen bilimsel veri ve bilgilere dayanan kanıtlanabilir bilgiye olgu denir. Örneğin;  23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması bir olgudur.

            Görüş: Kişiden kişiye değişen ve insanların bireysel düşüncelerini ifade eden bilgiye görüş denir. Örneğin; Ahmet’in “Sosyal bilgiler dersini çok seviyorum” demesi bir görüştür.

            Aşağıdaki tabloda olgu ve görüş arasındaki farklara yer verilmiştir.

OLGU VE GÖRÜŞ ARASINDAKİ FARKLAR
OLGU	GÖRÜŞ
Doğruluğu kanıtlanabilir.	Doğruluğu kanıtlanamaz.
Kişiden kişiye değişmez.	Kişiden kişiye değişebilir.
Şu anda var olanları ifade eder.	Var olabilecekleri ifade eder.
Bence, bana göre gibi ifadeler kullanılmaz.	Bence, bana göre, bize göre gibi ifadeler kullanılır.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE BİLİMSEL ARAŞTIRMA BASAMAKLARI

            Bilimsel araştırma; herhangi bir olayın, bir iddianın gerçekliğini ortaya koymak için yapılan bilimsel çalışmalardır.

            Kütüphaneler en büyük bilgi kaynaklarımızdandır. Kütüphanelerde kaynak arama ve tarama belli yöntemlere göre yapılmaktadır. Kitap istek formu ile bilgi fişi hazırlamak araştırmak için gerekli çalışmalardır.

            Bilimsel Araştırma Basamakları

            Okuduğumuz kitapların nasıl yazıldığını, hangi aşamalardan geçtiğini hiç düşündün mü ?

            Araştırma çalışmalarında bilimsel araştırma basamaklarına göre hareket etmemiz araştırmamız da bize kolaylık sağlayacaktır. Şimdi bilimsel araştırma basamaklarına bir göz atalım.

Aşağıda bilimsel araştırma basamaklarını göz önünde bulundurarak araştırma çalışmasına yer verilmiştir.

        Konu olarak küresel ısınma belirlendi.

        Küresel ısınmanın insanlığın sorunlarından biri olduğunu ve bu konu ile ilgili önlemler alınmazsa milyonlarca insanın olabileceği varsayımında bulunuldu.

        Küresel ısınma ile ilgili çeşitli haberler dinlendi ve makaleler okundu. Kitap ve dergi gibi çeşitli kaynaklardan da bilgiler edinildi.

        Küresel ısınma ile ilgili edinilen bilgiler sınıflandırıldı ve öne sürülen varsayımlarına uyumlu olup olmadığını kontrol edildi.

        Toplanılan bilgiler son kez bir daha kontrol edilerek bir araya getirildi, yorumlandı ve metin oluşturuldu. Metnin sonunda çözüm önerilerinden bahsedildi. Metin oluştururken bilgileri alınan kaynaklar dipnot ile gösterildi.

HAKLARIMIZ SORUNLARIMIZIN ÇÖZÜMÜNDE ANAHTARDIR

            Her insanın bir birey olarak temel hak ve özgürlükleri vardır. Bunlar; yaşama hakkı, din ve vicdan özgürlüğü, düşünce özgürlüğü, yerleşme ve seyahat özgürlüğü, bilgi edinme hakkı ve dilekçe hakkı şeklinde sıralanabilir.

YERLEŞME VE SEYAHAT HÜRRİYETİ (1982 ANAYASASI - MADDE 23)

---   Herkes yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir.

--- Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını korumak,

---   Seyahat hürriyeti, suç, soruşturma ve kovuşturma sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek amacıyla kanunla sınırlanabilir.

Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ülkenin ekonomik durumu, vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabilir. Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.

Sorunlarımızı hak, sorumluluk ve özgürlüklerimiz çerçevesinde çözmemiz gerekir. Bu şekilde sorunlarımıza daha kısa sürede çözüm buluruz. Sorunlarımıza çözüm ararken bilgi edinme hakkı ve dilekçe hakkından yararlanırız.

            Bilgi Edinme Hakkı: Demokrasinin ve hukukun üstünlüğünün gereklerinden olan bilgi edinme hakkı herkese tanınmış bir haktır.

            Dilekçe Hakkı: Haklarının çiğnendiğini düşünen herkesin yetkili kuruluşlara dilekçe ile başvurma hakkı vardır. Sorun ve şikayetlerimize dilekçe yazarak çözüm aramak, etkili bir vatandaşlık örneğidir.

DİLEKÇE HAKKI (1982 ANAYASASI - MADDE 74)

            Vatandaşlar ve karşılıklı esası gözetilmek kaydıyla Türkiye'de ikamet eden yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yazı ile başvurma hakkına sahiptir.

Ülkemizde çeşitli sorunlar için başvuruda bulunabileceğimiz çok sayıda kurum ve kuruluş bulunmaktadır. Bunlardan bazıları:

Tüketici Hakları İhlalleri için	Hizmet Aksamaları için
---   Tüketici Mahkemesi, ---   Tüketici Hakları Derneği, ---   Tüketici Hakları Merkezi, ---   Tüketici Sorunları İl/İlçe Hakem Heyeti, ---   Reklam Kurulu	---  Muhtarlıklar, ---  Belediyeler, ---  Kaymakamlıklar, ---  Valiler

            ETKİN VE SOSYAL VATANDAŞ

            Sosyal bilgiler, haklarımızı, sorumluluklarımızı, özgürlüklerimizi öğrenmemizde ve kullanmamızda etkili bir ders olmakla beraber, bizlerin etkin ve sosyal birer Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmamızı sağlar.

            Yaşadığımız coğrafi çevreyi ve dünya'yı tanımamız, tarihimizi ve kültürümüzü öğrenmeniz açısından sınıf sosyal bilgiler çok önemli bir derstir.

            Sosyal bilgiler dersinin asıl amacı, yaşadığı dünyayı tanıyan, tarihini bilen öğrencilerin etkin ve sorumlu yurttaşlar olmaları için gerekli olan bilgi ve becerileri öğrencilere kazandırmaktır.

            SOSYAL BİLGİLER DERSİNİN BİREYE KAZANDIRDIKLARI

Türk tarihini ve kültürünü öğrenir.         Ailesine, vatanına, milletine, Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı iyi bir vatandaş olarak yetişir.         Kendi hak ve sorumluluklarını öğrenir, diğer insanların haklarına saygı duymayı ve hoşgörülü olmayı öğrenir.         İnsanların coğrafi çevreden nasıl etkilendiklerini, yaşama şekillerini ve ekonomik etkinliklerini öğrenir.         Bilimsel gelişmelerin insan hayatındaki etkilerini öğrenir.         Eleştiren ve sorgulayan düşünce yapısına sahip olmayı öğrenir.

ATATÜRK'ÜN SOSYAL BİLİMLER ALANINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
Türk Dil Kurumunun Kurulması	Türk Tarih Kurumunun Kurulması	Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinin Açılması	Halkevlerinin Açılması
Amacı :         Türkçe’nin öz güzelliğini ortaya çıkarmak.         Türkçe’ye yeni sözcükler kazandırmak.         Türk dilini yabancı dillerin etkisinden kurtarmak.	Amacı :         Türk milletinin kökenini araştırmak ve Türk tarihini aydınlatmak.         Türk milletinin dünya medeniyetine katkılarını ortaya çıkarmak.         Milli tarih bilincini oluşturmak.	Amacı :        Antropoloji, arkeoloji, etnoloji, dil ve edebiyat alanlarında çalışmalar yapmak.	Amacı :       Halka okuma ve yazma öğretmek.       Ortak tarih bilincini geliştirmek.       Milli ve manevi değerleri  kazandırmak.       Dilin Türkçeleşmesini sağlamak.