Menü

ADS

17 Aralık 2016 Cumartesi

8. Sınıf İnkilap Tarihi 2. Ünite Milli Uyanış ve Yurdumuzun İşgaline Tepkiler Konu Anlatımı - Ders Özeti

2. ÜNİTE MİLLİ UYANIŞ VE YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER:

            Birinci Dünya Savaşı'nın Genel Sebepleri:
            1- Milliyetçilik akımı: Fransız İhtilali'nin yaydığı milliyetçilik akımı Avrupa'da siyasi ve sosyal hayatta değişikliklere sebep oldu. Milliyetçilik akımı ile Osmanlı ve Avusturya Macaristan gibi çok uluslu devletler parçalandı.
            2- Sömürgecilik yarışı: Sanayi İnkılabı sonrası sanayileşen Avrupa devletleri ürettikleri ürünler için pazar ve sanayi için hammadde arayışına girdi. Bu durum devletler arasındaki sorunlar ve rekabet ile çıkar çatışmasına neden oldu.
            Birinci Dünya Savaşı'nın Özel Sebepleri:
*     İngiltere ve Almanya arasındaki sömürgecilik yarışı
*     Fransa'nın Alsas-Loren’i Almanya'dan geri almak istemesi
*     Rusya'nın Panslavizm (Balkanlar'daki Slav ırkındakileri kendi yönetimine almak) politikasıyla sıcak denizleri ve boğazları ele geçirmek istemesi
*     İtalya ve Almanya'nın güçlenmesinin İngiltere ve Fransa'yı telaşlandırması
*     Avusturya-Macaristan'ın, Rusya'nın balkanlardaki ilerleyişinde rahatsız olması

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NDA BLOK DEVLETLER
Üçlü İttifak
Üçlü İtilaf
Almanya
İngiltere
Avusturya Macaristan
Fransa
*         İtalya (Sonradan İtilaf tarafına geçti.)
Rusya
Savaşa Sonradan Katılanlar
Osmanlı devleti


Bulgaristan
·      ABD (Savaşın sonucunu etkiledi.)
Yunanistan
Romanya
Japonya
Sırbistan
Brezilya
Portekiz

Savaşı Başlatan Olay :   Avusturya-Macaristan veliaht’ının Sırplı bir öğrenci tarafından öldürülmesi.

            Osmanlı'nın Birinci Dünya Savaşı'na Almanya Yanında Girme Nedenleri:
*      Osmanlı'nın siyasi yalnızlıktan kurtulmak istemesi
*      İttihat ve Terakki yöneticilerinin Almanya'nın savaşı kazanacağına inanmaları
*      Kaybedilen yerleri geri alma düşüncesi
*      Rusya'nın boğazlar üzerindeki isteklerini engelleme isteği

            Almanya'nın Osmanlı'yı savaşa katılmak istemez sebepleri:
*      Savaşı geniş alana yayarak Almanların savaş yükünü azaltmak istemesi
*      İngiltere ve Fransa'nın boğazlar yoluyla Rusya ile bağlantısını kesme düşüncesi
*      Osmanlı'nın hammadde ve insan gücünden yararlanmak düşüncesi
*      Süveyş Kanalı yoluyla İngiltere'nin uzak doğu'daki bağlantısını kesme düşüncesi
*      Halifenin dini gücünden yararlanarak Müslümanları ayaklandırma düşüncesi


Osmanlı'nın Savaşa Girme Olayı: Yavuz ve Midilli gemilerinin Karadeniz’e açılarak Rus limanlarını topa tutması

Osmanlı'yı Paylaşmak İçin Yapılan Gizli Anlaşmalar:
*      İstanbul Antlaşması: İstanbul ve boğazlar Rusya'ya verildi.
*      Londra Antlaşması: İtalya’ya 12 Ada, Akdeniz bölgesi, Antalya civarı verildi.
*      Sykes-Picot Antlaşması: Fransa’ya Kayseri, Elazığ, Sivas, Suriye; İngiltere’ye Irak petrol bölgesi verildi.
*      Petro-Grad Antlaşması: Rusya’ya boğazlara ek olarak Doğu Anadolu verildi.
*      St. Jean De Maurianna Antlaşması: İtalya’ya İzmir ve Konya verildi.
*      Mac Mahon Antlaşması: İngilizlerle Mekke Emir'i Şerif arasında yapıldı. Araplara bağımsızlık verilerek Osmanlıya karşı ayaklandırıldı.

            OSMANLI'NIN SAVAŞTIĞI CEPHELER

CEPHE ADI
AÇILMA NEDENİ
ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ
KAFKAS
CEPHESİ
---  Kafkaslara ulaşarak Türkleri Ruslara karşı ayaklandırmak
--- Hindistan'a ulaşarak İngiltere'nin sömürgeleri ile bağlantıları kesmek
--- Bakü petrollerinin denetimini ele geçirmek
İlk taarruz cephesi

Mustafa Kemal savaştı.
KANAL
CEPHESİ
--- Süveyş kanalını ele geçirerek İngiltere'nin uzak doğu sömürgelerine giden bağlantıyı kesmek
--- Mısırı İngiltere'den geri almak
Almanya'nın isteğiyle açılan taarruz cephesi
ÇANAKKALE
CEPHESİ
-- İstanbul'u, boğazları alarak Osmanlı'yı savaş dışı bırakmak
--- İstanbul'u, boğazları alarak Osmanlı'yı savaş dışı bırakmak
--- Rusya'ya yardım göndermek
--- Almanya Osmanlı arasındaki bağlantıyı kesmek
Savunma cephesi

Kazandığımız tek cephe

Mustafa Kemal savaştı.
IRAK CEPHESİ
--- Musul Kerkük petrollerini ele geçirmek
--- Rusya'ya yardım götürmek
Savunma cephesi

Kutul  Amarede  Türk ordusu başarılı olmuştur.
SURİYE FİLİSTİN CEPHESİ
--- Kanal cephesinde yenilen Osmanlıyı durdurmak
Savunma cephesi

Mustafa Kemal'in
 son görev yeridir
GALİÇYA MAKEDONYA ROMANYA

Müttefiklere yardım için açılan cepheler

            Osmanlı'nın Savaşa Girmesinin Sonuçları:
v  Yeni cepheler açıldı.
v  Savaş geniş alana yayıldı.
v  Savaşın süresi uzadı.
v  İtilaf Devletleri Rusya'ya yardım götüremedi.



            Mondros Ateşkes Antlaşması
            30 Ekim 1918 tarihinde Limni adasının Mondros limanında imzalandı. Osmanlı adına Bahriye Nazırı Rauf Bey İtilaf Devletleri adına Amiral Calthorpe tarafından imzalandı.

ANTLAŞMA MADDESİ
ANTLAŞMA MADDESİ YORUMU
Çanakkale ve İstanbul boğazları açılacak ve bu yerdeki istihkamlar itilaf devletleri tarafından işgal edilecekti. (Madde 1)
--- İstanbul ve Anadolu arasındaki bağlantı kesildiği için İstanbul'un güvenliğini tehlikeye girmiştir.
Sınırlarının korunması ve iç güvenliğinin sağlanması için gereken birlikler dışında Osmanlı ordusu derhal terhis edilecekti. (Madde 5)
--- Osmanlı'nın savunma gücü ortadan kalkmıştır.
--- Osmanlı'nın savunma gücü ortadan kalkmıştır.
İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir durumda herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecekti. (Madde 7)
--- Antlaşmanın en ağır maddesidir.
--- Anadolu'da istedikleri yeri işgal etme hakkı elde ettikleri için Anadolu'nun tamamı işgal altına girmiştir.
İtilaf devletleri Osmanlı demiryollarından yararlanacak, Osmanlı ticaret gemileri itilaf devletlerinin hizmetinde bulunacaktı. (Madde 8)
--- İtilaf devletleri Osmanlı Devleti'nin ekonomik ve ulaşım imkânlarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanmak istemiştir.
Toros tünelleri itilaf devletleri tarafından işgal edilecekti. (Madde 10)
--- İtilaf Devletleri'nin Osmanlı devletinin ulaşımını denetimi altına almak istemiştir.
Hükümet haberleşmesi dışındaki telsiz, telgraf ve kabloların kontrolü itilaf devletlerinin denetimine geçecekti. (Madde 12)
--- İtilaf devletleri ulaşım ve haberleşmeyi kontrol ederek işgallerin diğer bölgelerde duyulmasının ve Türk halkının işgallere karşı koymasını engellemek istemiştir.
Doğudaki altı ilde (Erzurum, Van, Diyarbakır, Elazığ, Sivas, Bitlis) bir karışıklık çıkarsa İtilaf devletleri bu vilayetlerin herhangi bir yerini işgal edebilecektir. (Madde 24)
--- Bu maddeyle doğuda bir Ermeni devleti kurulması amaçlanmıştır.

BİLGİ NOTU: İtilaf devletleri ateşkes hükümlerini her türlü yoruma açık şekilde hazırlamıştır. Amaç bu hükümleri istediklerini uygulamaktı.

            Mondros Ateşkes Antlaşması İle İlgili Tutumlar:
*                      İstanbul Hükümeti: İşgalleri kolaylaştırmak için elinden geleni yaptı. Hatta Anadolu'ya nasihat heyetleri göndererek işgallerin geçici olduğunu ve karşı konulmaması gerektiği konusunda halkı ikna etmeye çalıştı.
*                      Mustafa Kemal: Mondros’un maddelerinin her türlü yoruma açık olduğunu, İstanbul'a çektiği telgrafta antlaşma maddelerinin yanlış uygulanabileceğini, ordunun terhis edilmemesi gerektiğini söyledi, emrindeki yedinci orduyu dağıtarak genelkurmay emrine girdi.
*                      Halkın tutumu: İşgaller tepki ile karşılandı. Yunanlıların İzmir'i işgali üzerine bütün yurtta protesto mitingleri düzenlendi.

            Mondros Ateşkes Antlaşması'nın Sonuçları:
*      Osmanlı Devleti fiilen sona erdi.
*      İstanbul ve Anadolu işgal edildi.
*      Milli Mücadele ve Kuvay-i Milliye ruhu ortaya çıktı.
*      Milli cemiyetler kurulmaya başladı.


            Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918):
            ABD Başkanı Wilson tarafından yayınlanan 14 maddeden oluşan ilkelerdir.
Ø  Yenen devletler yenilen devletlerden toprak almayacak.
Ø  Devletler arasında gizli antlaşmalar yapılmayacak.
Ø  Antlaşmazlıklar barış yoluyla çözümlenecek.
Ø  İmparatorluklar içinde yaşayan milletlere kendi geleceklerini belirleme hakkı verilecek.

            Paris Barış Konferansı (18 Ocak 1919):
            Amaç: Yenilen devletlerle imzalanacak barış antlaşmalarının şartlarını belirlemekti.
            Katılan devlet sayısı: 32
            Söz sahibi devletler: İngiltere, Fransa, ABD.
            Konferansın konusu: 1- Avrupa haritasını yeniden çizmek. 2- Osmanlı topraklarının yeniden paylaşım planını yapmak.
            Alınan kararlar:
*      İtalya'ya bırakılan İzmir ve çevresi Yunanistan'a verildi.
*      Milletler Cemiyeti'nin kurulmasına karar verildi.
*      Wilson ilkelerindeki galip devletlerin toprak alamayacağı ilkesi sebebiyle “Manda ve Himaye” adlı yeni bir sistem ortaya çıktı.

            I. Dünya Savaşı sonunda imzalanan antlaşmalar:
*     Almanya ile Versay
*     Avusturya ile Saint Germain
*     Macaristan ile Triannon
*     Bulgaristan ile Nöyyi
*     Osmanlı ile Sevr (10 Ağustos 1920)

            BİLGİ NOTU: Osmanlı topraklarının paylaşımı konusundaki anlaşmazlık sebebiyle Sevr antlaşması geç imzalanmıştır.
            Kuvay-ı Milliye: 1- Türk milletinin bağımsız yaşama ve vatanseverlik duygusundan ortaya çıkan direniş azmi. 2- Düşmana karşı düzensiz silahlı mücadele için kurulan birlik.

MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER (ZARARLI CEMİYETLER)
Azınlıkların Kurduğu Zararlı Cemiyetler
CEMİYET ADI
AMACI
ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ
Mavri Mira Cemiyeti
---  Bizans’ı yeniden diriltmek, Yunan işgalini kolaylaştırmak
   İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti bu cemiyetin faaliyetini yok etmek için kurulmuştur.
Pontus Rum Cemiyeti
--- Samsun merkez olmak üzere Karadeniz'de Rum devleti kurmak
   Trabzon Muhafaza-i Hukuku Milliye Cemiyeti bu cemiyetlerin faaliyetini yok etmek için kurulmuştur.
Hınçak ve Taşnak Cemiyeti
-- Doğu Anadolu'da Ermeni devleti kurmak
    Vilayet-i Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti bu cemiyete karşı kurulmuştur.




Türklerin Kurduğu Zararlı Cemiyetler
CEMİYET ADI
AMACI
Kürt Teali Cemiyeti
---  Amaç Anadolu’da bir Kürt Devleti kurmaktı.
Hürriyet ve İtilaf Fırkası
--- İttihat ve Terakki Cemiyeti yerine kurularak milli mücadeleye tepki göstermekti.
İngiliz Muhipler Cemiyeti
--  İngiliz mandasına girmeyi sağlamaktı.
İslam Teali Cemiyeti
--- İngiliz desteğini alarak saltanat ve hilafetin devamını sağlamaktı.

MİLLİ CEMİYETLER ( YARARLI CEMİYETLER)
CEMİYET ADI
AMACI
Vilayet-i Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
---  Doğuda kurulacak Ermeni Devleti'ne karşı gazete çıkararak propaganda yapmak--- İstanbul’da kuruldu.
Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti
--- Kadınların milli mücadele'ye katılımını sağlayarak yardım kampanyalarıyla düzenli ordunun ihtiyaçlarını sağlamak---- Sivas’ta kuruldu.
İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
--  İzmir ve çevresinin Yunanlılara verilmesini engellemek
Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
--- Trakya'nın Yunanlılar tarafından işgalini önlemek--- Edirne'de kuruldu.
Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti
--- Rum ve Ermenilerle mücadele ederek Karadeniz'de Rum devletinin kurulmasını önlemek
Kilikyalılar Cemiyeti
--- Adana ve çevresinin Fransızlar tarafından işgal edilmesini önlemek--- İstanbul'da kuruldu.
Milli Kongre Cemiyeti
--- Dünyada Türkler aleyhine yapılan olumsuz propagandaları yok etmek
--- Diğer cemiyetlerden farklı olarak basın yayın yoluyla mücadele etmişlerdir, bölgesel değil ulusaldır.

            BİLGİ NOTU: Yararlı cemiyetler bölgesel olarak kurulmuştur, her cemiyet kendi bölgesini savunmaktadır. Bu yüzden Mustafa Kemal birleştirici ve bütünleştirici gücünü kullanarak tüm yararlı cemiyetleri Sivas kongresinde “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirmiştir.
            BİLGİ NOTU: İşgallere karşı ilk direniş Hatay Dörtyol'da başladı.
            BİLGİ NOTU:  Batıda ilk kurşun İzmir'in işgali üzerine Gazeteci Hasan Tahsin tarafından atılmıştır.
            Manda ve Himayecilik: Kendisini idare edemeyecek kadar zayıf ve güçsüz ülkelerin güçlü devletler tarafından yönetilmesi sistemidir.
Wilson İlkeleri                           Paris Barış Konferansı                                 Manda ve himayecilik
                                                        (İzmir'in işgali)

            İstanbul'un İşgali :
            13 Kasım 1918’de İstanbul işgal edildi. Mustafa Kemal'in İtilaf Devletlerini görünce “geldikleri gibi giderler.” sözünü söylemesi ileri görüşlülüğünü gösterir.
            Samsun'a çıkana kadar altı ay İstanbul’da kalarak kurtuluş çareleri aradı. Kurtuluşun Anadolu'da olduğunu düşünerek milli mücadeleyi başlatmak için fırsat aramaya başladı.
            Samsun'a Çıkış :
            İstanbul Hükümeti Rumlarla Türkler arasındaki olayları incelemek için Mustafa Kemal'in          9. Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderdi. Mustafa Kemal'in amacı, Anadolu'ya geçip milli mücadeleyi başlatmaktı.
            AMASYA GENELGESİ (22 Haziran 1919):
            1. madde yorumu: Kurtuluş Savaşı'nın gerekçesi belirtilmiştir.
            2. madde yorumu: Kurtuluş Savaşı'nın gerekçesi belirtilmiştir.
            3. madde yorumu: Kurtuluş Savaşı'nın amacı ve yöntemi belirtilmiştir.
            4. madde yorumu: İlk defa milli bir kurulun varlığından bahsedilmiştir.
            6. madde yorumu: Milli mücadele taraftarı kişilerin seçilmesine çalışılmıştır.
            7. madde yorumu: İstanbul Hükümeti'nin ve itilaf devletlerinin Sivas kongresini engellemeye yönelik faaliyetlerine karşı önlem alınmıştır.
            Amasya Genelgesi'nin Önemi:
*        Kurtuluş Savaşı'nın amacı yöntemi ve gerekçesi belirtmiştir.
*        Kurtuluş Savaşı için atılan ilk önemli adımdır.
*        İlk defa millet egemenliğinden bahsedilmiştir.
*        İlk defa İstanbul Hükümeti'nin görevini yapamadığından ve milli bir kurulun varlığından bahsedilmiştir.
            BİLGİ NOTU: Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi öncesi askeri ve resmi görevinden istifa etmiştir.

            ERZURUM KONGRESİ (23 Temmuz-7 Ağustos 1919):
            Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından kongre yapılmıştır. Amaç, doğuda Ermeni devletinin kurulmasını önlemekti.
            1. madde yorumu: Türklerin çoğunlukta olduğu yerler ifade edilerek vatanın bölünmezliği vurgulandı.
            2. madde yorumu: İşgallere karşı direniş hareketlerinin birleştirilmesi amaçlandı.
            3. madde yorumu: İstanbul Hükümeti'nin teslimiyetçi politikasına karşı çıkılmıştır.
            4. madde yorumu: Milli bağımsızlık ve millet egemenliği amaçlanmıştır.
            5. madde yorumu: Azınlıkların bağımsız devlet kurmalarına karşı çıkılmıştır.
            6. madde yorumu: Tek şart tam bağımsızlıktır.
            7. madde yorumu: Halkın yönetim üzerindeki etkinliğinin artırılması amaçlanmıştır.
            Erzurum Kongresi'nin Önemi:
*     Toplanış amacı bölgesel, aldığı kararlar ulusal bir kongredir.
*     9 kişiden oluşan Temsil Heyeti seçilmiş, başkanı Mustafa Kemal olmuştur.
*     İlk kez milli sınırlardan bahsedilmiştir.
*     İlk kez manda ve himaye reddedilmiştir.
*     Azınlıklara yeni haklar verilemeyeceği belirtilmiştir.

            SİVAS KONGRESİ (4-11 Eylül 1919):
*   Erzurum Kongresi kararları bazı değişiklikler ile kabul edildi.
*   Manda ve himaye kesin olarak reddedildi.
*   Milli cemiyetler, “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adıyla birleştirildi.
*   Temsil Heyeti sayısı 9’dan 15’e çıkarıldı.
Sivas Kongresi'nin Önemi:
v Toplanış amacı ve aldığı kararlar bakımından ulusaldır.
v Manda ve himaye kesin olarak reddedilmiştir.
v Milli cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adıyla birleştirilerek milli mücadelenin tek merkezden yönetilmesi amaçlanmıştır.
v İrade-i Milliye adıyla Sivas Kongresi kararlarını duyurmak için gazete çıkarıldı.
v Ali Fuat Paşa, Batı Cephesi Komutanlığına atandı, bu durum temsil heyetinin hükümet gibi yürütme yetkisini kullandığını gösterir.

            AMASYA GÖRÜŞMELERİ (20-22 Ekim 1919):
            İstanbul Hükümeti adına Bahriye Naziri Salih Paşa, Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal arasında imzalandı.
            1- İstanbul Hükümeti Sivas Kongresini kabul edecekti.
            2- İtilaf devletleri ile görüşülürken Temsil Heyetinin fikri alınacaktı.
            3- Osmanlı Mebusan Meclisi açılacaktı. (İstanbul'da değil Anadolu ve güvenli bir yerinde)
Amasya Görüşmelerinin Önemi:
*   İstanbul Hükümeti Temsil Heyetini resmen kabul etti.
*   Alınan kararlardan sadece Mebusan Meclisi'nin açılması uygulandı.

            Temsil Heyetinin Ankara'ya gelmesi (27 Aralık 1919)
            Temsil Heyetinin Ankara'yı Seçme Nedenleri:
ü Batı Cephesi'ne yakın olması.
ü İstanbul'a yakın olması.
ü Ankara'nın işgal edilmemiş olması.
ü Demiryolu ve karayolunun kesişim noktasında olması.
ü Şehrin güvenli konumda olması.
ü Ankaralıların milli mücadeleye destek vermesi.

            Misakı Milli (28 Ocak 1920)
            Toplantının amacı: Osmanlı'nın İtilaf devletleri ile yapacağı barış şartlarının Türk halkının kabul edileceği şekilde ortaya koymak.
            Toplantı kararları: Misakı Milli'nin kabul edilmesi sağlandı.
            Maddelerin Özellikleri:
            1. madde yorumu: Milli sınırlar çizilerek ülke bütünlüğü vurgulanmıştır.
            3. 4. maddeler yorumu: Çoğunluğun Türk olmasına güvenilmiştir.
            6. madde yorumu: Devletler arasında eşitlik ilkesi sağlanmıştır.
            7. madde yorumu: Kapitülasyonlar kaldırılmıştır.
            Misakı Milli'nin Önemi:
*  İtilaf devletleri ile yapılacak barışın esasları dünyaya duyurulmuştur.
*  Vatanın sınırları çizilerek parçalanamayacağı vurgulanmıştır.
*  Ulusal Egemenlik ve bağımsızlığın önemi belirtilmiştir.
           
            Ulusal Egemenlik: Devletin gücü olan egemenliğin doğrudan ulusa ait olmasıdır. TBMM'nin açılması ulusal egemenlik ile ilgilidir.
            Tam Bağımsızlık: Siyasi, ekonomik, hukuki, kültürel ve tüm alanlarda özgürlük ve egemenliktir. Misakı Milli'nin ilanı tam bağımsızlıkla ilgilidir.

            TBMM'NİN AÇILMASI (23 Nisan 1920)
            TBMM Yasama ve yürütme yetkisine sahiptir. (Yasama, yürütme yargı yetkisinin tek kurumda toplanması güçler birliği ilkesi denir. Bu ilkenin amacı olağanüstü koşullarda hızlı karar almak ve uygulamaktır.)
            Meclis başkanı hükümetin de başkanıdır. Meclis Hükümet Sistemi ile çalışıldığı için bu hükümete TBMM hükümeti adı verilmiştir.
            BİLGİ NOTU: TBMM'nin açılması ile temsil heyetinin görevi sona ermiştir.

Amasya Görüşmeleri            Misakı Milli              İstanbul'un işgali                  TBMM'nin açılması
            Kuvay-ı İnzibatiye (Padişah Ordusu): Kuvay-ı Milliye’yi engellemek, Kuvayi Milliye’ye karşı ayaklanmaları desteklemek için padişah tarafından kurulan orduya denir.

            TBMM'YE KARŞI AYAKLANMALAR NEDENLERİ:
*   Azınlıkların devlet kurma arzusu
*   Bazı Kuvay-ı Milliyecilerin düzenli orduya katılmak istememesi
*   İstanbul Hükümeti'nin aleyhte fetva yayınlaması
*   Mustafa Kemal ve arkadaşlarının gıyabi bir mahkemede idama mahkum edilmeleri
            TBMM'nin İsyanlara Karşı Aldığı Tedbirler:
*   Hıyanet-i Vataniye Kanunu (Vatana ihanet kanunu) çıkarıldı.
*   Hıyanet-i Vataniye kanununa uymayanları cezalandırmak için İstiklal Mahkemeleri kuruldu. (Bu durum TBMM'nin yargı yetkisini kullandığını gösterir.)
*   İtilaf devletlerinin ve İstanbul Hükümeti'nin halkı yanlış yönlendirmemesi için Anadolu Ajansı kuruldu.
*   Ankara müftüsü Rıfat Börekçiden karşı fetva alındı.

*   İstanbul Hükümeti ile bütün ilişkiler kesildi.

San-Remo Konferansı (19-26 Nisan 1920)
            Amaç: İtilaf Devletleri'nin Osmanlı ile yapılacak barış antlaşmasının şartlarını belirlemek.
            Yer: İtalya'nın San-Remo kenti.
            İtilaf devletleri Osmanlıya barış şartlarını kabul ettiremeyince Yunanlılara ilerleme emri verdiler. Yunanlılar Balıkesir ve Bursa'yı işgal etti. İlerlemeyi engellemek için padişah antlaşmayı kabul etti. Saltanat şurasında anlaşma kabul edildi. Osmanlı'nın düşüncesi “tamamen yok olmaktansa İstanbul ve Anadolu'da küçük bir devlet olmaktı.”
            SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (10 AĞUSTOS 1920)
            1. madde yorumu: İtilaf devletleri Osmanlı devletini savunmasız bırakarak Sevr Anlaşması'nı uygulayacak ortam hazırlamak istediler.
            2. madde yorumu: Osmanlı Devleti'nin boğazlar üzerindeki egemenlik hakları sona ermiştir.
            3. madde yorumu: Osmanlı askeri yönden savunmasız duruma getirildi.
            4. madde yorumu: İtilaf Devletleri Osmanlı'nın iç işlerine karışma hakkını elde etti.
            5. madde yorumu: Osmanlı Devleti ekonomik bağımsızlığını kaybetti.
            BİLGİ NOTU: Mebusan Meclisi daha önce dağıldığından ve antlaşma Mebusan Meclisi'nde onaylanmadığı için hukuken geçersiz bir antlaşmadır.
            Sevr Antlaşması'na TBMM'nin tutumu:
*   TBMM anlaşmayı tanımadığını bildirdi.
*   Antlaşmayı imzalayanları vatan haini ilan etti.
            Sevr Antlaşması'na halkın tutumu:
            Türk milletine yaşama hakkı tanımayan ölüm fermanı gibidir. Antlaşma Türk halkı üzerinde olumsuz bir etki oluşturmadı, aksine vatanı işgalden kurtarma azmini artırdı.
            BİLGİ NOTU: Sevr Antlaşması ölüm fermanı gibi olan ölü doğmuş, uygulanmayan bir antlaşmadır.
            Sevr Antlaşması'na Mustafa Kemal'in tutumu:
            Siyasi, adli, ekonomik, mali bağımsızlığı yok eden, yaşama hakkı tanımayan bizce mevcut olmayan bir antlaşmadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder