8. Sınıf Fen Ve Teknoloji Elementler Ve Sınıflandırılması Konu Anlatımı

ELEMENTLERİN SINIFLANDIRILMASI

 Element: Aynı cins atomlardan oluşan saf maddelere element denir. Elementler sembollerle gösterilir. 7. Sınıfta 20 elementi görmüştük. Bu yirmi element şunlardı,

Elementin Numarası	Elementin Adı	Elementin Sembolü
1	Hidrojen	H
2	Helyum	He
3	Lityum	Li
4	Berilyum	Be
5	Bor	B
6	Karbon	C
7	Azot	N
8	Oksijen	O
9	Flor	F
10	Neon	Ne
11	Sodyum	Na
12	Magnezyum	Mg
13	Alüminyum	Al
14	Silisyum	Si
15	Fosfor	P
16	Kükürt	S
17	Klor	Cl
18	Argon	Ar
19	Potasyum	K
20	Kalsiyum	Ca

Bilim insanları yeni elementler keşfettikçe ve elementlerin sayısı arttıkça benzer özelliklere göre çeşitli şekilde sınıflandırmalar yapmışlardır.

Elementlerin Sınıflandırılmasının Tarihsel Gelişimi

Elementlerin sınıflandırılması ile ilgili ilk çalışmayı Johann Döbereiner tarafından yapılmıştır. Benzer özellik gösteren elementleri üçlü gruplar oluşturarak incelemiştir. Önce kalsiyum, stronsiyum ve baryum üçlüsünü, daha sonra klor, brom iyot üçlüsüne ve lityum, sodyum, potasyum üçlüsünü artan atom ağırlıklarına göre alt alta sıralamıştır.

İlk periyodik çizelgeyi Alexandre Beguyer de Chancourtois oluşturmuştur. Elementleri dikey sıralarda olacak şekilde bir silindir çevresine sarmal olarak sıralamıştır. Elementlerin dışında bazı iyon ve bileşiklere de yer vermiştir.

John Newlands o zamanlar bilinen 62 elementi artan atom ağırlıklarına göre sıralamış ve ilk 8 elementten sonra benzer fiziksel ve kimyasal özelliklerin tekrarlandığını fark etmiştir.  

Dimitri Mendeleyev ve Lothar Meyer aynı dönemde elementleri sıralamışlardır. Meyer elementleri benzer fiziksel özelliklerine göre sıralarken, Mendeleyev atom ağırlıklarını göz önüne almıştır.

Günümüzde kullanılan modern periyodik sistem protonun keşfine dayanır. Protonun keşfinden sonra Henry Moseley elementleri proton sayılarının artışlarına göre düzenlemiştir.

En son değişiklik ise tablonun altına iki sıra daha ekleyen Glenn Seaborg tarafından yapılmıştır.

Periyodik cetvelde 7 tane periyot bulunur.

*Periyot en kısa periyottur. Sadece 2 tane elementi bulunur. Hidrojen (H) ve Helyum (He) dur.

*Ve 3. Periyotlarda 8er tane element bulunur.

*Ve 5. Periyotlarda 18 er tane element bulunur.

*6. Ve 7. Periyotlarda 32 tane element bulunur

Grup: Periyodik tabloda düşey sıralara grup denir. Periyodik tabloda 8 tane A grubu, 10 Tane de B grubu olmak üzere toplam 18 grup vardır.

Aynı grupta bulunan elementlerin;

*Sertlik

*Parlaklık

*İletkenlik

*Elektron alma ya da elektron verme, gibi özellikleri ortaktır.

Not : bir elementin son katmanındaki elektron numarası o elementin hangi grupta olduğunu belirtir.

  Elementlerin Sınıflandırılması

  

Periyodik tabloda elemenler üç sınıfa ayrılır.

   1-metaller

   2-ametaller

   3-yarı metaller

Metaller

Son katmanında 1,2 ve 3 elektron bulunduran elementler ( H ve He Hariç) metaldir. Periyodik tablonun sol tarafında bulunurlar.

Metallerin Özellikleri

*Yüzeyleri parlaktır, ışığı yansıtır.

*Elektrik ve ısıyı iyi iletir.

*Tel ve levha haline getirilebilir.

*Oda sıcaklığında (Cıva (Hg) hariç) katı halde bulunurlar.

*Bileşiklerinde pozitif (+) değerlikledirler.

*Kendi aralarında bileşik yapmaz, ametallerle bileşik yaparlar.

NOT: 1 A grubunun 1.elementi olan hidrojen metal değildir.

Ametaller

Genellikle son katmanında 4, 5,6, 7 ve 8 elektron bulunur. Hidrojen hariç periyodik tablonun sağında bulunur.

Ametallerin Özellikleri

*Yüzeyleri mattır. Işığı yansıtmazlar.

*Grafit hariç elektrik ve ısıyı iletmez.

*Oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz halde bulunabilir.

*Bileşiklerinde (+) pozitif veya (-) negatif değerlik alabilir.

*Kendi aralarında veya metallerle bileşik oluşturabilirler.

Soy Gazlar

En kararlı element grubudur. Helyum, neon, argon, kripton, ksenon ve radon soy gazdır.

Özellikleri

*Oda sıcaklığında gaz halinde bulunurlar.

*Elektrik akımını iletmezler.

*Bileşik oluşturmaya istekleri yoktur.

*Helyum hariç son katmanlarında 8 elektron bulunur.

*Doğada hiç bileşikleri yoktur.

Not : Soy gazlar normalde kendi aralarında bir gruptur ama biz bu sene onları ametal grubuna dahil edeceğiz.

Yarı Metaller

Hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini bir arada taşıyan elementlerdir. Fiziksel özellik bakımından metallere, kimyasal özellik bakımından daha çok ametallere benzerler.

Yarı Metallerin Özellikleri

*Parlak veya mat olabilirler.

*Tel ve levha haline getirilebilirler.

*Kırılgan değildirler. İşlenebilirler.

*Elektrik ve ısıyı ametallerden daha çok, metallerden daha az iletir

Aynı periyotta solda sağa doğru gidildikçe;

Ø  Atom numarası (proton sayısı) artar.

Ø  Son katmanındaki elektron sayısı artar.

Ø  Katman sayısı değişmez.

Ø  Metalik özellik azalır, ametalik özellik artar.

Aynı grupta yukarıdan aşağı doğru inildikçe;

Ø  Atom numarası (proton sayısı) artar.

Ø  Katman sayısı artar.

Ø  Son katmanındaki elektron sayısı değişmez.

Ø  Metlik özellik artar, ametalik özellik azalır