Bilimsel Bilginin Özellikleri Nelerdir - Bilimsel Bilginin Örnekleri Nelerdir?

BİLİMSEL BİLGİNİN ÖZELLİKLERİ

• Blimsel bilgi olgusaldır. Varolanı olduğu gibi inceler. Ayrı bir kural koyucudur.
• Bilimsel bilgi sürekli gelişir. (Örnek: Suyun 100C’de kaynaması)
• Bilimsel bilgide yöntem vardır.
• Bilimsel bilgide kesinlik vardır.
• Bilimsel bilgide kanun, yasa ve teori olur.
• Bilimsel bilgi kimseye göre değişmez. (Objektifdir.)

1.Bilimsel Bilgi Nesnel (Objektif) dir: Bilimsel bilgi, bilim insanlarının, inanç, kişisel kanaat, felsefi bakış açısı ve dünya görüşünden bağımsız olan, herkesi içine alan bir bilgidir. Bundan dolayı, bilimsel bilgi kişiden kişiye, toplumdan topluma değişmez Bilimsel doğrular, herkes için geçerli olan ve kendilerini adeta zorla kabul ettiren doğrulardır. Çünkü bu bilgiler, deneysel yollarla kanıtlanabilir bilgilerdir. Örneğin; normal koşullarda “Su 100 °C de kaynar” önermesi nesneldir.

2.Bilimsel Bilgi Olgusaldır: Olgusal olmak demek bilimin gözlenebilir, insan zihninden ayrı bir dış dünyanın, fiziksel gerçekliğin bilgisi olması anlamına gelmektedir. Örneğin; zeytinyağının yanıcı olup olmadığı “zeytinyağı” ile “yanıcı” sözlerinin anlamlarına bakılarak belirlenemez; bunu anlamak için gözlem ve deneye başvurmak gerekir.

3.Bilimsel Bilgi Genelleyicidir: Bilim tek tek olgularla değil, olgu çeşitleri ile uğraşır. Varlığın bir alanını yeya o alanın bir parçası ile ilgilenir ve bunlarla alakalı olarak genel yasalara ulaşır. Böylece olgular arasında var olan değişmez ilişkileri dile getirir. Örneğin; taşın, yağmurun, yaprağın düşmesini aynı ilkeyle yani yer çekimi yasasıyla açıklarız.

4.Bilimsel Bilgi Evrenseldir: Bilim insanlığın ortak mirasıdır. Bugün gelinen noktada farklı kültürlerde ortaya çıkmış bilim insanlarının katkısı vardır. Öyle ki bir bilim adamı başka bir bilim adamının elde ettiği sonuçları eleştirip düzeltebileceği gibi, onlara dayanarak onları daha da ilerletebilir. Örneğin; Kopernik, evrenin merkezinin güneş olduğunu, dünya ve diğer gezegenlerin onun çevresinde döndüğünü savunmuştur. Tycho Brahe, yaptığı uzay araştırmalarıyla Kopernik’in görüşlerini doğrulamıştır.

Şu halde çeşitli bilim dallarında sahip olduğumuz bilgilerin belli bir toplumun malı olduğunu söylememiz imkânsızdır. Birbirini tamamlayan çalışmalar şeklinde ortak bir ürün ortaya çıkmıştır. Bu ürün tüm insanlığın hizmetine sunulmuş durumdadır.

5.Bilimsel Bilgi Birikimli Olarak İlerler: Bilimsel bilgi dinamik bir süreç izler, çünkü bilim sürekli değişme, gelişme ve ilerleme halindedir. Bugün insan anatomisi ve fizyolojisi hakkında sahip olduğumuz bilgi veya atomaltı dünyası hakkında sahip olduğumuz bilgi geçmiş döneme göre oldukça ileridedir. Yeni buluşlar ile eski bilgi dağarcığımız zenginleşmiştir. Böylece dünden daha ileri durumdayız.

6.Bilimsel Bilgi Tutarlı ve Geçerlidir: Bilimsel bilgi hem üretilirken hem de doğrulanırken mantık kurallarına özenle uyulur. Birbirini yanlışlayan bilgilere bilimde yer yoktur. Bir sistemi oluşturan bilgilerin bir- biriyle tutarlı olmasına, çelişkiye düşmemeye özen gösterilir. Örneğin; Galileo’nun yer çekimi yasası tutarlı ve geçerlidir. Çünkü çelişki barındırmaz.

7.Bilimsel Bilgi Tekrarlanabilirdir: Bilim incelediği olguları determinist bir anlayışla yani ne- den-sonuç ilişkisine göre araştırır. Bu neden-sonuç ilişkisi deney yöntemiyle ortaya konur. Bu bakımdan elde edilen sonuçlar başka bilim adamları tarafından gerekirse laboratuvar koşullarında tekrar elde edilir. Yani bilim adamları aynı araştırma koşullarını oluşturarak aynı sonuçlara ulaşabilirler. Örneğin; suyun donma sıcaklığı normal şartlar altında eksi dört derecedir. Bu bilgiyi aynı şartlarda sınadığımızda aynı sonuca ulaşılır.

8.Bilimsel Bilgi Uygulanabilirdir: Bilimsel bilginin neticeleri insan yaşamını kolaylaştırmak gayesiyle kullanılabilir. Aslında bilimin amacı, günlük yaşamda insanlara kolaylıklar getirmek değildir, sadece bilmektir; ama biz bilimin sonuçlarından yararlanmaya çalışırız. Örneğin; cisimlerin ısıyla genleşmesi bilimsel bir bilgidir. Biz bu bilgiden makine yapmada yararlanırız ve bu makineyi insan gücünü aşan işlerin kolaylıkla yapılabilmesi için kullanırız.

9.Bilimsel Bilgi Eleştireldir: Bilim insanının eleştirel duruşu olmadan, yani sorgulamadığı hiç bir şey bilimsel bilgi özelliğine sahip değildir. Bir bilimsel kuram ya da önerme, olgular tarafından desteklendiği, olgularla uyuştuğu sürece, doğru olabilir. İşte bilim adamı, olgular tarafından desteklenmeyen, olgular tarafından yanlışlanan bilgilerde ısrar etmeyen, yanlış olanların yerine doğrularını geçiren bir araştırmacıdır.

10.Bilimsel Bilgi Bilimsel Bilgi lanmış bilgiler kesindir. Bilimsel bilgiler yanlışlanana kadar doğruluğu kesin olarak kabul edilir.

11.Bilimsel Bilgi Sistemli ve Düzenlidir: Bilimsel bilgi belli bir yöntem dâhilinde elde edilir. Tek tek olaylardan hareketle olgular hakkında genel yasalara ulaşır.