Hz. Muhammed’in Davranışlarının Yerel ve Evrensel Boyutu

Hz.Muhammed'in Davranışlarının Yerel Ve Evrensel Boyutu

Peygamberimiz de bizim gibi bir insandı. Bir anne-babadan dünyaya geldi. İnsani özellikleri gereği acıktı, yemek yedi, çalışıp yoruldu, dinlendi, bazen sevindi, bazen hüzünlendi. Geçimini sağlamak için çobanlık yaptı, ticaretle uğraştı. Bütün bunlar O'nun insani özellikleridir. Hz. Muhammed (s.a.v.) yaşadığı toplumun adetlerine, örfüne, geleneklerine göre davrandı. Giydiği elbiseler, yediği yemekler, kullandığı aletler, eşyalar hep kendi toplumuna aitti.

Peygamberimiz yaşadığı topluma uygun davranışlar sergilemiştir. Bunlar O'nun davranışlarının yerel boyutudur.

Hz. Muhammed (s.a.v.) bir peygamberdir. Allah'ın gönderdiği peygamberlerin sonuncusu ve en şereflisidir. O (s.a.v.), İslam dininin evrensel olan ilkelerini insanlara yaşayarak anlatıp öğretmiştir. İnanç konusunda örnek olmuş, ibadetlerde örnek olmuş, sosyal hayatta örnek olmuş, ahlaki davranışlarda örnek olmuştur. Peygamberimizin bu davranışları ise evrenseldir.

Hz. Muhammed'i (s.a.v.) örnek alırken O'nun sünnetinin evrensel boyutuna yoğunlaşmalıyız. Peygamberimiz kılıç kullandı diye kılıç kullanmak, yazı için taşları ve ağaç yapraklarını kullandı diye kağıdı bırakıp taşları defter edinmek sünneti tam ve doğru anlayamamaktır.

Peygamber Efendimizin sünneti, Kur'an'ın en iyi ve en doğru tefsiridir. O'nun sünneti insanlara doğru inancı, Allah'ın rızasına götüren ibadeti, güzel ahlakı, barışı, dostluğu, sevgiyi, hoşgörüyü, kardeşliği, okumayı, araştırmayı, öğrenmeyi kısacası evrensel değerleri bizlere öğretir.

Hz. Muhammed’in davranışlarındaki yöresellik, onun söz, davranış ve eylemlerine yansıyan kendi dönemine özgü tarihsel, bölgesel, sosyal, kültürel, siyasal ve ekonomik özelliklerdir. Örneğin, Hz. Muhammed’in “Biriniz sırtüstü uzanıp da ayak ayak üstüne atmasın.” sözleri, kendi dönemine ait kıyafetle ilgili bir uyarı özelliği taşıdığından yerel içeriklidir.

Hz. Peygamberin inanç, ibadet ve ahlakla ilgili söz ve davranışları, tüm Müslümanlara yönelik evrensel mesajlar içerir. Hz. Muhammed’in yerel özellik taşımayan tüm insanlığa yönelik evrensel mesajlar içeren pek çok sözü vardır, örneğin Hz. Muhammed “insanların en hayırlısı insanlara en faydalı olandır.” buyurmuştur.

Sosyal hayata yönelik olan bu hadis, tüm insanlar için geçerlidir. Başka bir hadisinde ise Hz. Peygamber, “Birbirinize karşı kötü duygular beslemeyiniz. Birbirinizi çekememezlik yapmayınız. Birbirinize sırt çevirmeyiniz. Ey Allah’ın kulları kardeşler olunuz…” buyurmuşlardır. Bir insana kötü duygular besleme, birini kıskanma ve insanlara sırt çevirme, hiçbir toplumun ve kişinin doğru bulmayacağı davranışlardır. Bunlar her bireyi ve toplumu ilgilendiren evrensel ahlaki mesajlardır.