Edatlar (Präpositionen), cümlede isim, zamir veya fiillerle birlikte kullanılarak yer, yön, zaman veya sebep ilişkilerini ifade eder. Almanca’da edatlar, genellikle Nominativ, Akkusativ, Dativ veya her ikisini (Wechselpräpositionen) gerektirir. Bu yazıda, A1 seviyesinde sık kullanılan edatları ve örnek kullanımlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Edat Türleri
1. Sadece Akkusativ Gerektiren Edatlar
Bu edatlar, kendisinden sonra gelen ismi Akkusativ hâline çevirir.
| Edat | Türkçe Anlamı | Örnek Cümle |
|---|---|---|
| durch | içinden, boyunca | Er geht durch den Park. (Parkın içinden geçiyor.) |
| für | için | Das Geschenk ist für dich. (Bu hediye senin için.) |
| gegen | karşı | Wir spielen gegen die Mannschaft. (Takıma karşı oynuyoruz.) |
| ohne | -sız, -siz | Er kommt ohne das Buch. (O, kitap olmadan geliyor.) |
| um | etrafında | Wir sitzen um den Tisch. (Masanın etrafında oturuyoruz.) |
2. Sadece Dativ Gerektiren Edatlar
Bu edatlar, kendisinden sonra gelen ismi Dativ hâline çevirir.
| Edat | Türkçe Anlamı | Örnek Cümle |
|---|---|---|
| aus | -den, -dan | Ich komme aus der Türkei. (Ben Türkiye’den geliyorum.) |
| bei | sırasında, yanında | Ich bin bei dem Arzt. (Doktorun yanındayım.) |
| mit | ile | Ich fahre mit dem Auto. (Arabayla gidiyorum.) |
| nach | sonra, -e doğru | Wir fahren nach Deutschland. (Almanya’ya gidiyoruz.) |
| seit | beri | Ich wohne seit einem Jahr hier. (Bir yıldır burada oturuyorum.) |
| von | -den, -dan | Das Buch ist von dem Lehrer. (Kitap öğretmenden.) |
| zu | -e, -a | Ich gehe zu dem Supermarkt. (Markete gidiyorum.) |
3. Akkusativ ve Dativ Gerektiren (Wechselpräpositionen)
Bu edatlar, cümlenin anlamına göre hem Akkusativ hem de Dativ ile kullanılabilir.
| Edat | Türkçe Anlamı | Akkusativ Örnek (Hareket) | Dativ Örnek (Durum) |
|---|---|---|---|
| an | yanında, bitişiğinde | Ich gehe an den Tisch. (Masaya gidiyorum.) | Ich sitze an dem Tisch. (Masada oturuyorum.) |
| auf | üstünde | Er legt das Buch auf den Tisch. (Kitabı masanın üstüne koyuyor.) | Das Buch liegt auf dem Tisch. (Kitap masanın üstünde duruyor.) |
| hinter | arkasında | Er geht hinter das Haus. (Evin arkasına gidiyor.) | Er ist hinter dem Haus. (O, evin arkasında.) |
| in | içinde | Ich gehe in die Schule. (Okula gidiyorum.) | Ich bin in der Schule. (Okuldayım.) |
| neben | yanında | Ich stelle die Lampe neben den Tisch.(Lambayı masanın yanına koyuyorum.) | Die Lampe steht neben dem Tisch. (Lamba masanın yanında duruyor.) |
| über | üstünde | Er springt über den Tisch. (Masanın üzerinden atlıyor.) | Die Lampe hängt über dem Tisch. (Lamba masanın üstünde asılı.) |
| unter | altında | Er geht unter den Tisch. (Masaya gidiyor.) | Der Hund liegt unter dem Tisch. (Köpek masanın altında yatıyor.) |
| vor | önünde | Ich gehe vor das Haus. (Evin önüne gidiyorum.) | Ich bin vor dem Haus. (Evin önündeyim.) |
| zwischen | arasında | Er stellt sich zwischen die Türen. (Kapıların arasına yerleşiyor.) | Er steht zwischen den Türen. (Kapıların arasında duruyor.) |
4. Sadece Genitiv Gerektiren Edatlar (Daha İleri Seviye)
A1 seviyesinde nadiren kullanılan bu edatlar, ismi Genitiv hâline çevirir. Örnek: während (sırasında), trotz (rağmen).
Edatlarla İlgili İpuçları
- Edatların Hâlini Ezberleyin: Hangi edatın Akkusativ, Dativ veya her ikisiyle kullanılacağını bilmek çok önemlidir. Örneğin, für her zaman Akkusativ alır.
- Hareket mi, Durum mu? Wechselpräpositionen için hareket (nereye?) ve durum (nerede?) farkını anlamak gerekir.
- Ich gehe in die Schule. (Okula gidiyorum, hareket → Akkusativ)
- Ich bin in der Schule. (Okuldayım, durum → Dativ)
- Örneklerle Pratik Yapın: Her edat için birkaç örnek cümle yazarak pratiğinizi artırın.
Örnek Pratik Cümleler
Akkusativ Edatları:
- Ich gehe durch den Park. (Parkın içinden geçiyorum.)
- Das Geschenk ist für dich. (Hediye senin için.)
Dativ Edatları:
- Ich komme aus der Stadt. (Şehirden geliyorum.)
- Ich fahre mit dem Bus. (Otobüsle gidiyorum.)
Wechselpräpositionen:
- Ich stelle das Glas auf den Tisch. (Bardağı masanın üstüne koyuyorum.) → Akkusativ
- Das Glas steht auf dem Tisch. (Bardak masanın üstünde duruyor.) → Dativ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder